ქარელიდან სულ რაღაც 10 კმ-ში
მდებარეობს სოფელი ზემო ლეთეთი. აქ დღეს 4 ოჯახი ცხოვრობს, აქედან
მუდმივად – 2.
სოფელში 1991 წლამდე 30-40 კომლი ირიცხებოდა, თუმცა ქართულ-ოსური
კონფლიქტის შემდეგ, სოფელი დაიცალა. ეთნიკური ოსი მოსახლეობა ჩრდილოეთ
ოსეთში წავიდა საცხოვრებლად.
სოფელში საცხოვრებლად დარჩა ნინა კოზანაშვილი და მისი ორი შვილი.
როგორ შეძლეს მათ აქ ყოფნა და რატომ გადაწყვიტეს, არ მიეტოვებინათ
ლეთეთი?
თითქმის 70 წლის ასაკის ქალი 30 წლის წინანდელ ამბებს ცრემლის გარეშე
ვერ იხსენებს, რადგან იმ პერიოდმა მისი ცხოვრება რადიკალურად შეცვალა.
მისი დღევანდელი მდგომარეობა მეტწილად იმ პერიოდის მოვლენებსაც
უკავშირდება.
1991 წელს ის გამოექცა ოჯახურ კონფლიქტს, რომელსაც გარკვეულ წილად,
ეთნიკურმა დაპირისპირებამაც შეუწყო ხელი. ნინა იხსენებს, რომ ის იყო
მსხვერპლი არა მარტო, როგორც ქალი, არამედ ეთნიკური ნიშნით
დამამცირებელ დამოკიდებულებას მეუღლის მხრიდან განიცდიდა.
,,ერთხელ ავტობუსიდან ჩამომაგდეს, ჩააგდეთ, ოსიაო, ოსიო... მცხეთაში
ვმუშაობდი, სამკერვალოში. ძალიან კარგი თანამშრომლები მყვანდა. ყველა
პატივს მცემდა. იმათგან არაფერი ცუდი არ მიგვრძნია. ერთ საღამოს
მცხეთიდან გამოვყევი ავტობუსს. ჯერ არ მიშვებდნენ ავტობუსში, არ
მიღებდნენ კარგს. თურმე, ისეთი ამბები გადაიცემოდა რადიოთი, რომ მე
წარმოდგენა არ მქონდა, რა ხდებოდა. ეხლაც არ ვიცი, რას ყვებოდნენ
რადიოში. ამ დროს კარს არ მიღებდნენ ავტობუსში. ბოლოს მაინც ავედი,
ვყვიროდი, ამიშვით, ამიშვით... როგორც კი გამოვცდით მცხეთას, იქ
მდინარის სანაპიროა. ხალხი ყვიროდა, ჩააგდეთ, ჩააგდეთო. ჩამომაგდეს
მაინც ავტობუსიდან... ავტობუსის კარი რომ გაიღო, ისიც კი მომხვდა
თავში. ერთმა ხელიც კი მკრა. იმ ადგილზე რამდენჯერაც გავივლი ხოლმე,
დღესაც სულ ეკალს მაყრის. ვიდექი გზაზე, ვტიროდი, თავშალშემოხვეული...
ერთმა ღვთისნიერმა ადამიანმა გამოიარა მანქანით. იმან წამომიყვანა
სოფლამდე, მოვედი სახლში, ვტიროდი, მწარედ. ჩემი ქმარი მოვიდა და
ბავშვებს ეკითხება, რა ატირებსო... ავტობუსიდან ჩამოაგდესო. უი, ამის
დედაო... ოსია და ღირსი იქნებოდაო, რამეს ეტყოდაო. მომდგა და ძალიან
მცემა. იმის მერე წამოვედი იქიდან ჩემ სოფელში“ - გვიყვება ნინა.
1991 წელს ის ზემო ლეთეთში დაბრუნდა და ცხოვრება ხელახლა დაიწყო. ამას
დაერთო ქვეყნის ეკონომიკური სიდუხჭირე. ქარელისა და გორის სოფლებში
ყიდულობდა ხილს ყუთებით, მატარებლით მიჰქონდა თბილისში და ამ
შემოსავლით ზრდიდა შვილებს. მისი ვაჟი, როგორც ნინა იხსენებს, სწორედ,
მასთან ერთად მუშაობასა და წვალებაში გაიზარდა.
ხანგრძლივმა დაუღალავმა შრომამ და წვალებამ დედისა და შვილის
ჯანმრთელობაზე უარყოფითად იმოქმედა. ნინას უკვე მუშაობა აღარ შეუძლია,
ჯანმრთელობის პრობლემები აქვს. მის ვაჟს კი, გულის ოპერაცია გაუკეთეს
და მძიმე სამუშაოებს ვეღარ ასრულებს.
,,ასე დავდიოდით ხან გორში, ხან თბილისში, სულ ქირით, სულ სხვის
სახლში. ბოლოს უკვე, როცა კი აღარც მუშაობა შემეძლო და აღარც არაფერი,
გავჩერდი სოფელში, ჩემი მშობლებიც დაიხოცნენ. ვერასდროს ვერ
მოვაგროვეთ იმდენი თანხა, რომ სახლი შეგვეკეთებინა. ჩემი ბიჭი კი
თავისი ოჯახით ქარელში ქირით ცხოვრობს. პატარა დახლი ჰქონდა, ისიც
მოუნგრიეს, იმ ადგილზე სავაჭრო ცენტრი უნდა აშენდესო. მაინც წვალობს,
გულით ნაოპერაციებელია და მუშაობს. სულ ტირილით დადის... ჩვენ
მოგვხედოს თუ თავის ოჯახს?! აქ მე და ჩემი გოგო, მეგი ვართ.“ -
გვიყვება ნინა.
2020 წლის სექტემბერს ნინა კოზანაშვილს კორონავირუსი დაუდასტურდა,
როგორც თავად ვარაუდობს, შვილისგან დაინფიცირდა, რადგან შვილსაც
კორონავირუსი ჰქონდა.
ფილმში ნახავთ ნინას დღევანდელ მდგომარეობას სოფელ ზემო ლეთეთში. ეს
სოფელი სარკის წმინდა გიორგის ეკლესიის გზაზე მდებარეობს, სადაც
უამრავ ადამიანს გაუვლია.
სტატიის გამოყენების პირობები