რედაქტორის რჩევით
კალენდარი
«« ივლისი 2025 »»
30 1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31 123
ახალი ამბები
სოფელი კლდუ – ,,ვინც აქ წყალი დალია, აღარავინ წასულა“


სოფელი 2-3 კილომეტრზეა გაშლილი. შეიძლება ითქვას, აქ უბნების ,,კომპლექსია“. ყველა უბანს თავისი სახელი აქვს – ,,კალოები“, ,,ტყემლიანი“, ,,მწარე ბალი“... ყველა უბანს ერთი საერთო აქვთ – დაცარიელებული სახლები.


კლდუში ამჟამად მუდმივად 10-მდე ოჯახი ცხოვრობს. თითოეული ოჯახი სხვადასხვა უბანშია განაწილებული. მეზობლები ერთმანეთისგან ათეული მეტრის მანძილითაა დაშორებული.

ჩვენც ბოლო უბნამდე მივაღწიეთ. შორიდანვე, მინდორში ქალი გამოჩნდა, რომელიც წყაროს წყლიდან წყალს ვედროებით ეზიდებოდა. გავხედეთ იმ ადგილს, საიდანაც ქალი მოდიოდა,ხევის მეტი არაფერი ჩანდა. წყარო ხევის პირას ან უკიდურეს შემთხვევაში ხევის პირას იქნება - გავიფიქრეთ.

კლდუს ხევი კი საცხოვრებელი სახლებიდან საკმაოდ მოშორებითაა. მათ შუა ვრცელი მინდორია. რაკი შემოდგომის პირია, ის უკვე მოთიბულია და გავლა შედარებით ადვილია.

ჩვენი რეპორტაჟის გმირმა, 77 წლის ლიანა კაკუშაძემ მოთიბული მინდორი წყლით სავსე ვედრებით გადაკვეთა და სოფლის აღმართს შეუდგა.



,,ახლა უკეთესად გვაქვს წყალი“ - გვითხრა მან და სოფლის გზაზე ამოსულმა რამდენიმე წუთით შეისვენა. ის, რომ წყლის ამოსატანად ხევში აღარ ჩადის და ზემოთ, ხევის პირას გაკეთებული ონკანიდან მოაქვს, ამას უკეთესობა უწოდა.

როგორც ლიანა კაკუშაძემ გვითხრა, ხევში წყალი მიწიდან დიდი წნევით გამოდის. ადგილობრივმა მცხოვრებმა შეძლო, მილებით ხევიდან მინდორში წყლის ამოყვანა და ონკანის დამონტაჟება.

,,ის ონკანიც მეზობელმა გაგვიკეთა, შეძლო ხევიდან წყლის ამოყვანა, მილები დაუყენა, ხეებზე გადმოატარა და ასე ამოიყვანა წყალი ზემოთ.“ - გვითხრა მან.

ეზოში შვილი გამოეგება და კიბეზე წყლის აზიდვაში მიეხმარა. მერე აივანზე დაჯდა და გულამომჯდარი დიდხანს ისვენებდა. სიმწრით მოტანილი წყლით სახე გაიგრილა და იმ ხევს გახედა, საიდანაც წყალი, უკვე, მერამდენედ ასე წვალებით მიაქვს:

,,ჩემი შვილი ფიზიკურად სუსტადაა. წლების წინ, რაღაცით მოიწამლა და ფილტვები დაუზიანდა. შეხედავ ვაჟკაცია, მაგრამ სუსტადაა, ბევრ რამეში ვერ მეხმარება“ - ამბობს ლიანა კაკუშაძე.

დედა-შვილი წარმოშობით ქუთაისიდანაა. 10 წელია, რაც კლდუში გადმოსახლდნენ. როგორც ლიანამ გვითხრა, დის ქმარი სარკის წმ. გიორგის ეკლესიაში მსახურობს, მღვდელია. სარკის წმინდა გიორგის ეკლესია ხევის გაღმა, ორ მთას შუა მდებარეობს. ეს ეკლესია მართლმადიდებლურ მრევლში საკმაოდ ცნობილი და ძლიერი სალოცავია.



,,ჩემი დის ქმარი მღვდელია. მან შეიტყო, რომ ერთ-ერთი ადგილობრივი მცხოვრები ამ სახლს ყიდიდა, თანაც იაფად, რადგან ფული სჭირდებოდა და ეჩქარებოდა გაყიდვა. სიძემ გვითხრა, რომ ეს სახლი იყიდებოდა და ვიყიდეთ იაფად. მანამდე ვფიქრობდით, რომ ან ბაკურიანისკენ ან სურამისკენ გვეყიდა, რადგან ექიმებმა გვირჩიეს, რომ ჩემ შვილს სუფთა ჰაერი ესუნთქა. აქაც ძალიან სუფთა ჰაერია და გადავწყვიტეთ აქ დავსახლებულიყავით“ - გვითხრა მასპინძელმა. ბაკურიანსა და სურამში ვერც შეძლებდნენ ყიდვას, რადგან იქ სახლები შედარებით ძვირია.

კლდუ ოსური სოფელი იყო. ახლა აქ ცხოვრობენ როგორც ოსები, ასევე, ქართველები. ეთნიკური ოსების უმრავლესობამ დასახლება 1991-92 წლებში, ქართულ-ოსური კონფლიქტის დროს დატოვა და ვლადიკავკაზში წავიდა.

ვლადიკავკაზში ცხოვრობდა გია თიბილაშვილი, 58 წლის მამაკაცი. ის მინდორში საქონელს მწყემსავდა. საქონელს თავისი ტრაქტორით უვლიდან გარშემო. ცდილობდა, ძროხები სხვის კუთვნილ მინდორში არ გადასულიყო.

,,აქ ახლა ვცხოვრობთ ჯიოშვილები, თიბილაშვილები, შავლოხაშვილები. ცხოვრობდნენ სხვა გვარებით – გაგლოშვილები, მარღიშვილები. ისინი წავიდნენ. ჩვენ შემოვრჩით. გყვავს ახალი მცხოვრებლებიც“ - ამბობს გია.



ის და მისი რამდენიმე თანასოფლელი ე.წ. კაკლებში დასხდნენ და სოფლის გასაჭირის შესახებ გვესაუბრნენ. გვითხრეს, რომ სოფელში ერთი ოჯახი აჭარიდან ჩამოსულია. ისინი სოფლის ქვედა უბანში ცხოვრობენ. არის კიდევ ერთი ოჯახი – კასპის მუნიციპალიტეტიდან.

,,სულ ესენი ვართ. ჩვენ ყველას რაც გვაწუხებს არის ის, რომ წყალი ჭირს ძალიან. გზასაც ხედავთ, რა დღეშია“ - გვითხრეს მასპინძლებმა.

,,საერთოდ, ასეთი გამოთქმა იყო – ვინც კლდუს წყალი დალია, აქედან აღარავინ წასულა. მაგრამ ახლა ძნელია მისი დალევა“ - გაიხუმრეს მასპინძლებმა.

როგორ შეიძლება მოგვარდეს წყლის პრობლემა კლდუში? ლიანა კაკუშაძე ფიქრობს, რომ საჭიროა მილები დამონტაჟდეს მინდორში, ოღონდ არა თუ მიწის ზევით, არამედ მიწის ქვეშ, რადგან მიწის მოხვნის დროს არ დაზიანდეს.


Print E-mail
FaceBook Twitter

სტატიის გამოყენების პირობები

ამავე კატეგორიაში
სახსრის ანთებითი დაავადებები, იგივე ართრიტი 100-ზე მეტ
პათოლოგიას აერთიანებს.

სახსრის ანთებითი დაავადებები, იგივე ართრიტი 100-ზე მეტ პათოლოგიას აერთიანებს.

17:14 / 10.07.2025
თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე თამარ მჭედლიშვილმა, 19
წლის საბა ჯიქიას 4 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა.
თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე თამარ მჭედლიშვილმა, 19 წლის საბა ჯიქიას 4 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა.
13:27 / 10.07.2025
შეხვედრისას სპიკერები იმ კრიტერიუმებს მიმოიხილავენ, რომლებსაც აგრო
პროდუქტი
შეხვედრისას სპიკერები იმ კრიტერიუმებს მიმოიხილავენ, რომლებსაც აგრო პროდუქტი
13:58 / 09.07.2025
დაზარალებულს დაზიანება თავის არეში აღენიშნება

დაზარალებულს დაზიანება თავის არეში აღენიშნება

14:07 / 04.07.2025
ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით
მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ
დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ გადაწყვეტილებებზე

მენტორი პედაგოგი ნინო ლომიძე უკვე
8 წელია მეწარმეობის საფუძვლებს ასწავლის და მოსწავლეებს ბიზნეს
უნარ-ჩვევებს უვითარებს. ამბობს, რომ სწავლა კეთებით ხორციელდება,
ამიტომ მისი მოსწავლეები ქმნიან სიმულაციურ კომპანიებს და
ახორციელებენ რეალურ ბიზნეს. ფიქრობს, რომ ბავშები, რომლებიც ადრეულ
ასაკში იღებენ ფინანსურ განათლებას, რეალურ ცხოვრებაში სწორ ფინანსურ
გადაწყვეტილებებს მიიღებენ.

„მოსწავლეები თავად ირგებენ
სხვადასხვა თანამდებობებს, მართავენ კომპანიას, აწარმოებენ
მოლაპარაკებებს, ქმნიან მარკეტინგულ სტრატეგიას, ყიდიან საკუთარი
ხელით შექმნილ პროდუქციას და ინაწილებენ მოგებას. ეს ყველაფერი მათ
ეხმარება ინოვაციური და შემოქმედებითი აზროვნების ჩამოყალიბებაში,
დასაქმებისთვის მზაობაში და ფინანსური განათლების მიღებაში,რაც
დამეთანხმებით ნამდვილად სჭირდება თანამედროვე ახალგაზრდას” გვიხსნის
ლომიძე და დასძენს, რომ შედარებით დაბალ კლასებში, მოსწავლეებს
მარტივი და მეტად საინტერესო გზით ასწავლის ფინანსების მართვის
პოლიტიკას.



„ვინაიდან ბიუჯეტი დროის გარკვეულ
მონაკვეთზე მიღებული შემოსავლების, გასავლისა და დანაზოგის გეგმაა,
მოსწავლეებს  ყოველკვირეული ან ყოველთვიური ბიუჯეტის ცხრილს
ვადგენინებ. მოსწავლეთა უმრავლესობა ყოველ დღე ხარჯავს თანხას
საკვებისთვის, საკანცელარიო ნივთებისთვის ან ყოველდღიური
საჭიროებებისთვის. ხშირად მათი ხარჯები გაუაზრებელია, რადგან სახარჯო
თანხას უფროსები აძლევენ და ვერ განკარგავენ საჭიროებისამებრ.
ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და
გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ
გადაწყვეტილებებზე, გააანალიზებენ არასაჭირო ხარჯებს და მომავალში
თავს აარიდებენ იმპულსურ ქცევას” გვიზიარებს ლომიძე

ნინოს თქმით, ბისზნესის მართვის
სპეციალისტობიდან დაწყებითების მენტორ მასწავლებლობამდე გზა არც ისეთი
მარტივი ყოფილა არა ერთი გამოცდისა და საგანმანათლებლო პროგრამის
ფონზე, თუმცა მასწავლებლობა მისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი
მისიაა.

„სირთულეების მიუხედავად,
ბავშებთან ურთიერთობა ყოველდღიურად ახალ ძალას მმატებს. სწავლის
პროცესში მნიშვნელოვანია საგანი შეაყვარო მოსწავლეს, დაანახო როგორ
შეუძლია  იმ კონკრეტული საგნის ტრანსფერი ყოველდღიურ ცხოვრებაში,
შეაჩვიო სირთულეების ისე გადალახვას,რომ თავად დაინახოს საკუთარი
პროგრესი რაც მას მოტივაციას მისცემს და არასოდეს გაუქრება ცოდნის
მიღების სურვილი.

ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ გადაწყვეტილებებზე


მენტორი პედაგოგი ნინო ლომიძე უკვე 8 წელია მეწარმეობის საფუძვლებს ასწავლის და მოსწავლეებს ბიზნეს უნარ-ჩვევებს უვითარებს. ამბობს, რომ სწავლა კეთებით ხორციელდება, ამიტომ მისი მოსწავლეები ქმნიან სიმულაციურ კომპანიებს და ახორციელებენ რეალურ ბიზნეს. ფიქრობს, რომ ბავშები, რომლებიც ადრეულ ასაკში იღებენ ფინანსურ განათლებას, რეალურ ცხოვრებაში სწორ ფინანსურ გადაწყვეტილებებს მიიღებენ.

„მოსწავლეები თავად ირგებენ სხვადასხვა თანამდებობებს, მართავენ კომპანიას, აწარმოებენ მოლაპარაკებებს, ქმნიან მარკეტინგულ სტრატეგიას, ყიდიან საკუთარი ხელით შექმნილ პროდუქციას და ინაწილებენ მოგებას. ეს ყველაფერი მათ ეხმარება ინოვაციური და შემოქმედებითი აზროვნების ჩამოყალიბებაში, დასაქმებისთვის მზაობაში და ფინანსური განათლების მიღებაში,რაც დამეთანხმებით ნამდვილად სჭირდება თანამედროვე ახალგაზრდას” გვიხსნის ლომიძე და დასძენს, რომ შედარებით დაბალ კლასებში, მოსწავლეებს მარტივი და მეტად საინტერესო გზით ასწავლის ფინანსების მართვის პოლიტიკას.


„ვინაიდან ბიუჯეტი დროის გარკვეულ მონაკვეთზე მიღებული შემოსავლების, გასავლისა და დანაზოგის გეგმაა, მოსწავლეებს  ყოველკვირეული ან ყოველთვიური ბიუჯეტის ცხრილს ვადგენინებ. მოსწავლეთა უმრავლესობა ყოველ დღე ხარჯავს თანხას საკვებისთვის, საკანცელარიო ნივთებისთვის ან ყოველდღიური საჭიროებებისთვის. ხშირად მათი ხარჯები გაუაზრებელია, რადგან სახარჯო თანხას უფროსები აძლევენ და ვერ განკარგავენ საჭიროებისამებრ. ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ გადაწყვეტილებებზე, გააანალიზებენ არასაჭირო ხარჯებს და მომავალში თავს აარიდებენ იმპულსურ ქცევას” გვიზიარებს ლომიძე

ნინოს თქმით, ბისზნესის მართვის სპეციალისტობიდან დაწყებითების მენტორ მასწავლებლობამდე გზა არც ისეთი მარტივი ყოფილა არა ერთი გამოცდისა და საგანმანათლებლო პროგრამის ფონზე, თუმცა მასწავლებლობა მისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მისიაა.

„სირთულეების მიუხედავად, ბავშებთან ურთიერთობა ყოველდღიურად ახალ ძალას მმატებს. სწავლის პროცესში მნიშვნელოვანია საგანი შეაყვარო მოსწავლეს, დაანახო როგორ შეუძლია  იმ კონკრეტული საგნის ტრანსფერი ყოველდღიურ ცხოვრებაში, შეაჩვიო სირთულეების ისე გადალახვას,რომ თავად დაინახოს საკუთარი პროგრესი რაც მას მოტივაციას მისცემს და არასოდეს გაუქრება ცოდნის მიღების სურვილი." ლომიძის აზრით არაფორმალურ განათლებას უზარმაზარი როლი უჭირავს მოსწავლის ცხოვრებაში, როდესაც საქმე რეალურ ცხოვრებაში საჭირო უნარების განვითარებას ეხება. "პატარა ასაკიდანვე ვზრუნავ მოსწავლეების პროფესიულ ორიენტაციაზე, მიმყავს სხვადასხვა ადგილებზე, სადაც თავად მოსინჯავენ და უშუალოდ დააკვირდებიან სხვადასხვა პროფესიებს.”

ნინო, თავის ცოდნასა და გამოცდილებას, საოკუპაციო ხაზთან მცხოვრებ მოსწავლეებსაც უზიარებს, რადგან თვლის, რომ განათლება ყველა ბავშვისთვის ერთნაირად ხელმისაწვდომი უნდა იყოს.

“გამყოფ ხაზთან მდებარე სოფლის სკოლებში ახალგაზრდებს, მასწავლებლებსა და სოფლის მოსახლეობას ვუზიარებ ცოდნას. ვასწავლი თუ როგორ იყვნენ ფინანსური სისტემების გონიერი მომხმარებლები. ვთვლი, რომ მასწავლებლობა ჩემთვის სამყაროს უკეთესობისკენ შეცვლის საშუალებაა, რასაც თითოეული მოსწავლიდან ვიწყებ უპირობო სიყვარულის, სამართლიანობისა და ნდობის საშუალებით.”

 

 

13:26 / 04.07.2025
ვიდეორეპორტაჟი
რკინიგზის დეპარტამენტი ფაქტს დაკვამლიანებას უწოდებს.
ოთხი წელია, რაც სოფელში ჩამოვედი. დედაჩემი იყო ავად, უკვე 92 წლის ასაკს იყო მიღწეული.
"სოფელში არაფერია. აქ არავინ არის. მხოლოდ ერთი ბიჭი, მაგისი დედა და მე ვართ.
"ორმა ოჯახმა შევინახეთ ეს სოფელი… კვამლი რომ ამოდის ოჯახიდან, მიხარია,


საინფორმაციო პორტალი მხარდაჭერილია ევროკავშირის (EU) და კონრად ადენაუერის ფონდის (KAS) მიერ, პროექტის "იმოქმედე საქართველოსთვის" ფარგლებში. საინფორმაციო მასალების შინაარსზე სრულად პასუხისმგებელია Qartli.ge და შესაძლოა, რომ იგი არ გამოხატავდეს დონორების შეხედულებებს.

მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.

ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.