დიდი და პატარა ლიახვის ხეობიდან დევნილთა ოჯახებში დღეს სადღესასწაულო მზადებაა.

თაბოშვილებმა, დღეს, ოჯახის მფარველი ანგელოზის საპატივსაცემოდ, სამი კვერი, სამი ქადა, მამალი და ერთი ჩარექა ღვინო გაამზადეს.

საღამოს საჭმელს მხოლოდ ოჯახის წევრები მიირთმევენ, რადგან სხვებისათვის გაზიარება საქონლის ზარალს იწვევს. 

სახლთანგელოზობის ტრადიციულ დღესასწაულს გელა და ბელა თაბოშვილების ოჯახი სოფელ ერედშვიც აღნიშნავდა.

პატარა ლიახვის ხეობიდან დევნილები დღეს სოფელ შავშვებთან აშენებულ კოტეჯებში ცხოვრობენ.

ერთ კოტეჯში, ამჟამად, 6 ადამიანია. მათ ოთხი შვილი ჰყავთ. მეოთხე შვილი დევნილობაში გაუჩნდათ.

სახლთანგელოზობა, ტრადიციის მიხედვით, ხორციელის ხუთშაბთს შიდა ქართლში აღნიშნავდნენ. ამის თაობაზე, გორის ეთნოგრაფიული მუზეუმის მეცნიერ-თანამშრომელს თამილა კოშორიძეს სპეციალური ნაშრომი აქვს მომზადებული.

მისი ინფორმაციით, სახლთანგელოზობას უწოდებენ ასევე ,,მარიაშნობას".





ეთნოგრაფიული ცნობები

,,ამ დღისათვის ერბოს ზედაშეც ჰქონდათ. გამოაცხობდნენ სამ გულიან ქადას, სამ ლავაშს, მოხარშავდნენ ქათამს, სამ კვერცხს და ჩარექა ღვინოსთან ერთად დააწყობდნენ სუფრაზე. ქადას და ქათამს სტუმარს არ შეაჭმევდნენ. ქათმის ძვლებს მიწაში ჩაფლავდნენ ან ცეცხლში დასწვავდნენ, რომ რაიმე ცხოველს არ შეეჭამა. ქადაზე დადებულ თავ-ფეხს მიიტანდნენ სახლის მარჯვენა კუთხეში, აანთებდნენ სანთელს და დაილოცებოდნენ. ესენი ქალს უნდა ეჭამა. ზოგი ქათამს რომ დაკლავდა, ქვემოთ მარცვალი ეყარა და ზემოდან სისხლს დაადენდა. მარცვალს ინახავდნენ და ახლად გამოჩეკილ წიწილებს უყრიდნენ. ზოგი ქათამს როდინზე კლავდა - როდინში ნიგოზი ინაყება, ბარაქიანი არისო. ამ დღეს მხოლოდ ქალები უქმობდნენ“ - წერია ნაშრომში.

თამილა კოშორიძის მიერ მოძიებულ მასალების მიხედვით, გამზადებულ საჭმელს მხოლოდ ოჯახის წევრები სჭამენ, რადგან სხვებისათვის გაზიარება საქონლის ზარალს იწვევსო. ოჯახს გათხოვილი ქალიც რომ ეწვიოს მასაც არ აჭმევენ „საჭმელს“.

ეს დღესასწაული ეკლესიური არ არის და ამიტომაც არასოდეს არ არის აღნიშნული საეკლესიო კალენდარზე.

ის „დასდევს“ კორკოტობას და გამოთვლაც ამის მიხედვით ხდება: მარიაშენი ხუთშაბათ დღეს არის და ამავე კვირის შაბათს მოდის
კორკოტობა.

მარიაშნობა-სახლთანგელოზობა არ სცოდნიათ მერეთში. ეს დღესასწაული ვერ დაუდასტურებია ვერა ბარდაველიძეს ქართლის 1949 წლის ექსპედიციის დროს, რაც მეტად საეჭვოდ მიმაჩნია.

,,ვფიქრობ, საბჭოთა წყობილების იდეოლოგიური წნეხით დაშინებული მოსახლეობა უბრალოდ მალავდა ხალხურ დღესასწაულებზე და მათს გამართვაზე ინფორმაციას. ხორციელის შაბათი საეკლესიო კალენდრით მიცვალებულის დღეა. ეს არის უქმე, რომელსაც საქართველოს თითქმის ყველა კუთხეში იცავენ. შიდა ქართლში ამ დღეს იხარშება კორკოტი. თუ შობას და ნათლისღებას ქართლში კორკოტს უხვმოსავლიანობის დასაბევებლად ხარშავდნენ, ამ დღის კორკოტი მხოლოდ მიცვალებულთა სულის მოხსენიებისადმია მიძღვნილი." - აღნიშნავს თამილა კოშორიძე.







ავტორები: თათია გოლოშვილი, ირმა კიტრიაშვილი