Статьятæ
"Æскъола куы фæдæн, раст йеуæд уыдис демократийы
,,Цы куы зæгъай, чи йæхи барæй ацыд, чи…
Земфирæ, Зинæ æмæ Изо уыцы рæстæджы райгуырдысты, кæд Бордзомæй
Гудзаргоммæ
Сæрды ам уæ бон нæ æсуыдзæн равзарат чи бынæттон
Турманты Валийайы хæдзар Суканатубаны хъæуы къуымтæй сæ рæсугъддæр
ახალი ამბები
ქალი ღვთაებები ქართლიდან
უფლისციხეში აღმოჩენილია ქალი ღვთაებების ქანდაკებები. მკვლევართა
ნაწილი მიიჩნევს, რომ ერთ-ერთი მათგანი ადგილობრივი საკულტო ძეგლია,
ხოლო ქვაზე მჯდომი ქალი - სხვა წარმართული რელიგიიდან შემოტანილია.
ზოგადად კი, უფლისციხე საკულტო ქალაქად მიიჩნევა და აქ მსგავსი
ქანდაკებების არსებობა არც უკვირთ.
უფლისციხეში აღმოჩენილი ქანდაკებები წინარე ქრისტიანულ ხანას განეკუთვნება.
ქურუმთა ქალაქში წარმართული რელიგიური ნიშნები მე-18 საუკუნემდეც კი შემორჩა. ამას ვახუშტი ბატონიშვილის ჩანაწერიც ადასტურებს - უფლისციხელები მისნობას მისდევენო.
არქეოლოგიური მასალის მიხედვით, ციხე-ქალაქში მზეს განსაკუთრებული მნიშვნელობა ჰქონდა. 90-იან წლებამდე შემონახული იყო დარბაზი, სადაც ჭერზე მზის დისკო იყო გამოსახული. ეს გამოქვაბული ამჟამად ჩანგრეულია. მზე დაკავშირებული იყო ქალღმერთთან.
ივანე ჯავახიშვილის ცნობით, ქართულ ასტრალურ პანთეონს სამეული მეთაურობდა. პირველი მათგანი უფროსად მიჩნეული უზენაესი ღმერთი იყო; მეორე – ქალღმერთი მზე ან მზექალი, ხოლო მესამე – კვირია. კვირია იერარქიულად ყველა იმ დანარჩენი კულტის სათავეში იდგა, რომელსაც ცალკეული თემები თუ ტომები აღმერთებდნენ. ივანე ჯავახიშვილის ცნობით, ყველა თემს ჰყავდა როგორც საერთო, ასევე საკუთარი ღმერთი.
კლდეში ნაკვეთი კომპლექსის ტერიტორია სამოსახლოდ უკვე ძვ. წ. II ათასწლეულის მეორე ნახევარში აუთვისებიათ. გათხრებმა უფლისციხის არსებობის ყველა პერიოდის მასალა. არქეოლოგებმა გამოყვეს სამი კულტურული ფენა: ადრე და წინაანტიკური ხანისა, ელინისტური და გვიანანტიკური ხანისა და შუა საუკუნეების.
ხალხს მავნე სულების მეუფის არსებობაც სწამს. ივანე ჯავახიშვილის ცნობით, "ალი" ქართლშიაც და კახეთშიაც მშვენიერ ქალად მიაჩნიათ. მას მშვენიერი გრძელი გაშლილი თმები აქვს და კაცს სილამაზითა ჰხიბლავს. ალი წყალშიაცა ცხოვრობს და ასეთს "წყლის ალი " ჰქვია. ,,ქაჯი" კი მამაკაცია.
უფლისციხეში აღმოჩენილი ქანდაკებები წინარე ქრისტიანულ ხანას განეკუთვნება.
ქურუმთა ქალაქში წარმართული რელიგიური ნიშნები მე-18 საუკუნემდეც კი შემორჩა. ამას ვახუშტი ბატონიშვილის ჩანაწერიც ადასტურებს - უფლისციხელები მისნობას მისდევენო.
არქეოლოგიური მასალის მიხედვით, ციხე-ქალაქში მზეს განსაკუთრებული მნიშვნელობა ჰქონდა. 90-იან წლებამდე შემონახული იყო დარბაზი, სადაც ჭერზე მზის დისკო იყო გამოსახული. ეს გამოქვაბული ამჟამად ჩანგრეულია. მზე დაკავშირებული იყო ქალღმერთთან.
ივანე ჯავახიშვილის ცნობით, ქართულ ასტრალურ პანთეონს სამეული მეთაურობდა. პირველი მათგანი უფროსად მიჩნეული უზენაესი ღმერთი იყო; მეორე – ქალღმერთი მზე ან მზექალი, ხოლო მესამე – კვირია. კვირია იერარქიულად ყველა იმ დანარჩენი კულტის სათავეში იდგა, რომელსაც ცალკეული თემები თუ ტომები აღმერთებდნენ. ივანე ჯავახიშვილის ცნობით, ყველა თემს ჰყავდა როგორც საერთო, ასევე საკუთარი ღმერთი.
კლდეში ნაკვეთი კომპლექსის ტერიტორია სამოსახლოდ უკვე ძვ. წ. II ათასწლეულის მეორე ნახევარში აუთვისებიათ. გათხრებმა უფლისციხის არსებობის ყველა პერიოდის მასალა. არქეოლოგებმა გამოყვეს სამი კულტურული ფენა: ადრე და წინაანტიკური ხანისა, ელინისტური და გვიანანტიკური ხანისა და შუა საუკუნეების.
ხალხს მავნე სულების მეუფის არსებობაც სწამს. ივანე ჯავახიშვილის ცნობით, "ალი" ქართლშიაც და კახეთშიაც მშვენიერ ქალად მიაჩნიათ. მას მშვენიერი გრძელი გაშლილი თმები აქვს და კაცს სილამაზითა ჰხიბლავს. ალი წყალშიაცა ცხოვრობს და ასეთს "წყლის ალი " ჰქვია. ,,ქაჯი" კი მამაკაცია.
Æндæр æмæ æндæр
Популярон ногдзинæдтæ
 |
Ацы фарсыл рапарахатгонд æрмæджытæ ирон æвзагмæ тæлмацгонд æрцыдысты Стыр Британийы æмæ Цæгат Ирландийы баиугонд паддзахады фæсарæйнаг хъуыддæгты минис¬трады финансон æххуысæй. Уыдоны мидис æнæхъæнæй авторы бæрндзинад у æмæ ницæй тыххæй нæй гæнæн æркаст цæуой куыд Стыр Британийы æмæ Цæгат Ирландийы баиугонд паддзахады фæсарæйнаг хъуыддæгты министрады æмæ, иумæйагæй, баиугонд паддзахады хицауады, позицийы равдыстдзинад. |
Materials published on this web-site are translated into Ossetian language with financial support of Foreign Commonwealth Office of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland. Their content is the sole responsibility of the author and can under no circumstances be regarded as reflecting the position of the Foreign Commonwealth Office of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland or more generally that of the United Kingdom Government. |
