მისი დამსახურება იყო, რომ სოფელ საცხენეთში მისი ქმარი, გაიოზ ხადური ცოცხალი გადარჩა. თვენახევრის განმავლობაში, ცოლ-ქმარი შეიარაღებული დაჯგუფებების წევრებს უმკლავდებოდნენ.



ხან ტყეში იმალებოდნენ, ხან არხში, ხან კიდევ, - სიმინდებში. დღისით ნაკვეთში ლობიოს მოსაგლეჯად მაინც მიდიოდა, საკვები ხომ ჭირდებოდათ. გზად ოს მებრძოლებს არაერთხელ შეხვედრია. რაკი თვითნაც ეთნიკურად ოსია, არაფერს ეუბნებოდნენ, მაგრამ არ მოსწონდათ, რომ ქართველი ქმარი სახლში ჰყავდა: ,,გაუშვი ეგ კაცი და შენ დარჩიო" - ეუბნებოდნენ მებრძოლები.

რაისა ჯიოევმა ქმარი მაშინაც კი არ მიატოვა, როდესაც 2008 წლის 25 სექტემბერს, სოფელში წითელი ჯვარი შევიდა და ეთნიკური ქართველები ოკუპირებული სოფლიდან გამოიყვანა.

ჩვენი გმირი ამჟამად სოფელ სკრაში, დევნილთა დასახლებაში ცხოვრობს. მისი ქმარი კი გარდაიცვალა დევნილობაში.



,,დღეში რამდენჯერმე მოდიოდნენ, პარტია - პარტიაზე და ღამე სახლში არ ვჩერდებოდით. ერთი თვე და ნახევარი ვიყავით - წყალი სადაც მოდის, იქ ერთი დიდი მილი იყო და იქ ვძვრებოდით, უმეტესად იქ ვათენებდით. მერე იქაც მოგვაგნეს და აღარ გვიშვებდნენ, ისროდნენ. მერე ტყეში წავედით, სადაც სიბნელე იყო, რომ ვერავის ვენახეთ და იქ ვიყავით - ერთი თვე და ნახევარი. იმ მილთან ახლოს. გადასაფარებლები მიგვქონდა და ზემოდან ვიფარებდით, ჩემი ქმარიც, ჩვენი მეზობლებიდან კიდევ ერთი ქალი." - გვიყვება ქალბატონი რაისა.

ოჯახი პატარა ლიახვის ხეობის სოფელ საცხენეთში ცხოვრობდა. 2008 წლის აგვისტოს დასაწყისში შვილიშვილები წამოვიდნენ. 14 აგვისტოს კი, სოფელი რაისას და გაიოზის შვილმა დატოვა. თვითონ კი სოფელში დარჩნენ. ამ სოფელში ძირითადად ეთნიკური ქართველები ცხოვრობდნენ.

,,მე ეგრე მითხრეს: ,,შენ დარჩიო და შენი ქმარი გაუშვიო"- და-მეთქი გუშინ ხო არ გავთხოვდი, ახლა როგორ მივატოვო-თქო და არ უშვებდნენ, სულ იმალებოდა. მე მივდიოდი ხოლმე ლობიოს საკრეფად - შორს. ისინი ხო მოდიოდნენ ხოლმე ღამე, არა ღამე არა - დილით ადრე მოდიოდნენ ხოლმე; მე არაფერს მეუბნებოდნენ. მე ძალიან ბებერი რომ გამოვჩენილიყავი შავი ხალათი ჩავიცვი, რომ გამოვჩენილიყავი ძალიან ბებერი. ჰო და ,,სად მიდიხარო?" -მეთქი ლობიო უნდა მოვკრიფო ,,წადი, წადიო!" - მე არაფერს მეუბნებოდნენ. მივდიოდი და ვკრეფავდი. 9 საათამდე ვიყავი ხოლმე ბაღებში, მერე აღარ მიშვებდა [ქმარი] 9 გახდებოდა თუ არა, მეუბნებოდა ,,წამოდიო!" თვითონ კი იმალებოდა ხოლმე, ხან ჭერში, ხან სიმინდებში და თუ დაინახავდნენ, უკვე ავტომატებით მოდიოდნენ ხოლმე." - იხსენებს რაისა ჯიოეი.

სოფელში კიდევ რამდენიმე ოჯახი იყო დარჩენილი, რომლებმაც წასვლას დარჩენა ამბჯობინეს. ხშირად ერთად იკრიბებოდნენ და ერთმანეთს გარჩევაში ეხმარებოდნენ.

,,ერთხელ მოვიდნენ. ერთ-ერთი მთვრალი იყო. შემიყვანეს, სადაც ჩემი ქმარი იწვა იქ, ,,აქ რას აკეთებსო?" - მეთქი ჩემი ქმარია, აქ ვცხოვრობ მე. ,,რატომ გათხოვდი ქართველზეო?" - რა, გუშინ გავთხოვდი-მეთქი? ,,შენ დარჩიო და შენი ქართველი, სადაც გინდა იქ გაგზავნეო!" - და სად გამეგზავნა, აბა?"

მძიმე დღეები გადაიტანეს მისმა შვილმა და შვილიშვილებმა. დღეების განმავლობაში არაფერი იცოდნენ, გადარჩენილები იყვნენ თუ არა მისი მშობლები. ბოლოს წითელი ჯვრის მეშვეობით გაიგეს, რომ გაიოზი და რაისა ცოცხლები იყვნენ.



,,იქიდან რომ წამოვედით - თბილისში ვიყავით. იქ დიდხანს დავრჩით - თბილისში. მერე იქიდან გამოგვგზავნეს, ხო გაანაწილეს ყველა - აქ. ახლა, აქაც არაფერი გვიჭირს, მაგრამ მაინც, შენი სოფელი სხვაა. ჩემი ქმარი რომ ჩამოვიდა, მაშინ პირქვე იწვა ხოლმე და ქვითინებდა: ,,აქ რას ვაკეთებო? მე აქ ვერ გავძლებო. მე აქ არ ვიქნებიო, მე აქ არ მოვკვდებიო, მე აქ არ დავიმარხებიო - ჰო დაიმარხა მერე." - ამბობს რაისა ჯიოევი.

ჩვენი გმირი წარმოშობით ზნაურის რაიონიდანაა. დაამთავრა ცხინვალის ინსტიტუტის სამედიცინო ფაკულტეტზე. სამუშაოდ პატარა ლიახვის ხეობაში გააგზავნეს, სოფელ ბელოთში. საცხენეთელმა გაიოზ ხადურმა იქ გაიცნო რაისა. მალე მოიტაცა და ცოლად მოიყვანა.