რედაქტორის რჩევით
ახალი ამბები
ოსიაურიდან,
მდინარე მტკვრის მხარეს რომ გადაუხვევთ, გზა მდინარის სანაპიროს
მიუყვება. მტკვრის გასწვრივ შეგხვდებათ სატვირთო მანქანები, რომლითაც
ხრეშას და ქვიშას ეზიდებიან. სამშენებლო მასალებით დატვირთული
მანქანების მოძრაობა იმის მანიშნებელია, რომ სადღაც მშენებლობაა
გაჩაღებული და ცივილიზაცია ყვავის.
იმის გამო, რომ კილომეტრებით გადაჭიმული წიაღისეულის მომპოვებული საამქრო შეგხვდა, გვეგონა, მისი მეპატრონე ან მეპატრონეები კეთილი ადამიანები იქნებოდნენ და დანიშნულების ადგილამდე მათი წყალობით სანიმუშოდ მოხრეშილი გზები შეგვხვდებოდა.
კარგი გზა ხცისიდან მთავრდება. დაახლოებით 5 კმ-ის შემდეგ, სამშენებლო მანქანების მიერ დატრიალებულ მტვერს დავაღწიეთ თავი, თრიალეთის ქედებში ვიწრო გზას მაღლა და მაღლა ავუყევით. სწორედ, ეს გზა მიგიყვანთ პატარა ხალებამდე.
ტყის კორომებში გზა ალაგ-ალაგ გაუკაფიათ და გაუფართოვებიათ. თუმცა, როგორც შემდეგ გავარკვიეთ, ეს შეშის მანქანებისთვის გაუკეთებიათ. დაახლოებით ამდენივე, 5 კმ მანძილზე ეს გზა ორ სოფელს – დიდ და პატარა ხალებს აკავშირებს.

ჩვენ პატარა ხალებისკენ გავაგრძელეთ გზა. დიდ ხალებში მხოლოდ რამდენიმე ერთეული სახლი შეგვხვდა. ..ეს დიდი ხალები თუ ასეთი პატარა სოფელია, პატარა ხალები რაღა უნდა იყოს?!" - ამ ფიქრით გავაგრძელეთ გზა დიდი ხალებიდან. ჯერ კიდევ არ ვიცოდით, რომ მივუყვებოდით ტყის ბიზნესის მთავარ ,,მაგისტრალს"" - ამ ხეობაში.
ნებისმიერ ასეთ პატარა სოფელში უცხო მანქანის გამოჩენა ყოველთვის დიდ ინტერესს იწვევს. პირველ რიგში – გაოცებას. აქ ხომ იშიათია, ვინმე დაინტერესდეს ადგილობრივების ბედით. ამიტომ, ადგილობრივები უმეტესად ფიქრობენ, რომ უცხო მანქანის პატრონი ვიღაცის ახლობელია.
გზის გავლა დიდი ჯაფისა და წვალების ფასად დაგიჯდებათ. განსაკუთრებით, თუ ახალი ან ერთი კვირის ნაწვიმია. ტალახი ხომ აქ კვირეების მანძილზე რჩება.
დიდი ხალებიდან პატარა ხალებამდე 2 კმ-ია, რომელსაც მკვეთრი დახრილობის მქონე აღმართები ახლავს. სოფლის შესასვლელში, პატარა ბეტონის გზა გაუკეთებიათ. ამ აღმართზე გაკეთებულ ბეტონის გზაზე მხოლოდ ერთი მანქანა გაეტევა. შემხვედრი მანქანის არსებობის შემთხვევაში, უკან დაგორება მოგიწევთ. ამიტომ, ჩვენი ტრანსპორტი ქვემოთ დავაყენეთ.
ავუყევით ბეტონის გზას და 120 ნაბიჯის შემდეგ დამთავრდა. ისევ-ისევ ორმოული გზა დაიწყო და შემდეგ აღმოვჩნდით სოფელში.

გავარკვიეთ, ეს 80-90 მეტრიანი ბეტონის გზა სოფლის პროგრამის თანხით გააკეთეს. სოფლისთვის, საქართველოს მთავრობა, ყოველწლიურად 10 000 ლარს გამოყოფილია. როგორც დიდი ხალების წარმომადგენელი, გიორგი ლომიძე ამბობს, ამ ბეტონის გზის გაკეთება სოფლის კრებაზე გადაწყვიტეს.
,,წელსაც იგივე თანხაა გამოყოფილი. 10 000 ლარი რასაც ეყოფა, იმდენ მეტრზე ბეტონი დაიგება. '' - ადასტურებს გიორგი ლომიძე. სოფლის მუდმივმა მცხოვრებმა, ლია ლურსმანაშვილმა გვითხრა, რომ სავარაუდო, ასე ნაწილ-ნაწილ, გზის მობეტონება სრულად 5 წლის შემდგ დასრულდება.
სოფელში, რეგისტრირებულია 10-მდე ოჯახი. აქედან, ლია ლურსამანაშვილი ცხოვრობს მუდმივად: ,,ზამთარში როცა გზები სულ იკეტება, მხოლოდ, მაშინ მივდივარ ძმებთან. 15 წელი ხაშურის გალანტერიის ფაბრიკაში ვმუშაობდი. მერე დედა გამიხდა ავად და იმის გულისთვის ამოვედი. იმის შემდეგ სულ აქ ვარ. კი, მეუბნებიან, ვიცხოვრობ დაბლა, ხაშურში, ძმებთან, მაგრამ აქ მირჩევნია. დანარჩენები ამოდიან ხოლმე ხშირად, ნაკვეთებს უვლიან. ხან ძმების, ხან კი, - მათ იმედად ვარ აქ.'' - ამბობს ლია ლურსმანაშვილი.
ელდარ ბლიაძე ერთ-ერთია იმ ადამიანებს შორის, რომელიც ხაშურიდან თითქმის ყოველკვირა დადის სოფელში. უვლის მამა-პაპურ სახლსა და ნაკვეთებს. ,,მტკვრიდან რომ წამოხვედი, რაც მოხრეშილი გზა შეგვხვდა, ეგ მამაჩემის დროინდელი მოხრეშილია. მამაჩემი წლების განმავლობაში კოლმეურნეობის თავმჯდომარე იყო. აი, მაშინდელი მოხრეშილია. დედაჩემი კი ექიმი იყო და სანამ შეეძლო, მაინც ემსახურებოდა ამ სოფლებს. ცხენით დადიოდა ხოლმე გარშემო სოფლებში. 1990-იან წლებში არეულობა რომ დაიწყო, ოსი მოსახლეობა წავიდა აქედან. ამ გაჭირვებამ ქართველებიც წაიყვანა აქედან. ზოგი ბრუნდება უკან, მაგრამ ძირითადად ხნიერი ადამიანები. ახალგაზრდებს აქეთ მოხედება არ უნდათ. ჩვენ როდემდე ვივლით აქ? თუ მოვდივართ, ისიც დიდი მანძილი ფეხით უნდა გავიაროთ. დაღლილ-დაქანცული ადამიანს კიდევ ფეხით გავლა უნდა'' - ამბობს ელდარ ბლიაძე.
სოფელში კიდევ ერთი ადამიანი დაგხვდა, რომელიც ხაშურიდან დადის მშობლიურ სოფელში. გიორგი ბლიაძე გვაჩვენებს თავის მანქანას, რომელსაც ხევში ტოვებს, რადგან ვერც მისი მანქანა მიდის სოფლამდე.
იხ. ვიდეორეპორტაჟი
პატარა ხალები – ერთი მუდმივი მცხოვრებით

იმის გამო, რომ კილომეტრებით გადაჭიმული წიაღისეულის მომპოვებული საამქრო შეგხვდა, გვეგონა, მისი მეპატრონე ან მეპატრონეები კეთილი ადამიანები იქნებოდნენ და დანიშნულების ადგილამდე მათი წყალობით სანიმუშოდ მოხრეშილი გზები შეგვხვდებოდა.
კარგი გზა ხცისიდან მთავრდება. დაახლოებით 5 კმ-ის შემდეგ, სამშენებლო მანქანების მიერ დატრიალებულ მტვერს დავაღწიეთ თავი, თრიალეთის ქედებში ვიწრო გზას მაღლა და მაღლა ავუყევით. სწორედ, ეს გზა მიგიყვანთ პატარა ხალებამდე.
ტყის კორომებში გზა ალაგ-ალაგ გაუკაფიათ და გაუფართოვებიათ. თუმცა, როგორც შემდეგ გავარკვიეთ, ეს შეშის მანქანებისთვის გაუკეთებიათ. დაახლოებით ამდენივე, 5 კმ მანძილზე ეს გზა ორ სოფელს – დიდ და პატარა ხალებს აკავშირებს.

ჩვენ პატარა ხალებისკენ გავაგრძელეთ გზა. დიდ ხალებში მხოლოდ რამდენიმე ერთეული სახლი შეგვხვდა. ..ეს დიდი ხალები თუ ასეთი პატარა სოფელია, პატარა ხალები რაღა უნდა იყოს?!" - ამ ფიქრით გავაგრძელეთ გზა დიდი ხალებიდან. ჯერ კიდევ არ ვიცოდით, რომ მივუყვებოდით ტყის ბიზნესის მთავარ ,,მაგისტრალს"" - ამ ხეობაში.
ნებისმიერ ასეთ პატარა სოფელში უცხო მანქანის გამოჩენა ყოველთვის დიდ ინტერესს იწვევს. პირველ რიგში – გაოცებას. აქ ხომ იშიათია, ვინმე დაინტერესდეს ადგილობრივების ბედით. ამიტომ, ადგილობრივები უმეტესად ფიქრობენ, რომ უცხო მანქანის პატრონი ვიღაცის ახლობელია.
გზის გავლა დიდი ჯაფისა და წვალების ფასად დაგიჯდებათ. განსაკუთრებით, თუ ახალი ან ერთი კვირის ნაწვიმია. ტალახი ხომ აქ კვირეების მანძილზე რჩება.
დიდი ხალებიდან პატარა ხალებამდე 2 კმ-ია, რომელსაც მკვეთრი დახრილობის მქონე აღმართები ახლავს. სოფლის შესასვლელში, პატარა ბეტონის გზა გაუკეთებიათ. ამ აღმართზე გაკეთებულ ბეტონის გზაზე მხოლოდ ერთი მანქანა გაეტევა. შემხვედრი მანქანის არსებობის შემთხვევაში, უკან დაგორება მოგიწევთ. ამიტომ, ჩვენი ტრანსპორტი ქვემოთ დავაყენეთ.
ავუყევით ბეტონის გზას და 120 ნაბიჯის შემდეგ დამთავრდა. ისევ-ისევ ორმოული გზა დაიწყო და შემდეგ აღმოვჩნდით სოფელში.

გავარკვიეთ, ეს 80-90 მეტრიანი ბეტონის გზა სოფლის პროგრამის თანხით გააკეთეს. სოფლისთვის, საქართველოს მთავრობა, ყოველწლიურად 10 000 ლარს გამოყოფილია. როგორც დიდი ხალების წარმომადგენელი, გიორგი ლომიძე ამბობს, ამ ბეტონის გზის გაკეთება სოფლის კრებაზე გადაწყვიტეს.
,,წელსაც იგივე თანხაა გამოყოფილი. 10 000 ლარი რასაც ეყოფა, იმდენ მეტრზე ბეტონი დაიგება. '' - ადასტურებს გიორგი ლომიძე. სოფლის მუდმივმა მცხოვრებმა, ლია ლურსმანაშვილმა გვითხრა, რომ სავარაუდო, ასე ნაწილ-ნაწილ, გზის მობეტონება სრულად 5 წლის შემდგ დასრულდება.
სოფელში, რეგისტრირებულია 10-მდე ოჯახი. აქედან, ლია ლურსამანაშვილი ცხოვრობს მუდმივად: ,,ზამთარში როცა გზები სულ იკეტება, მხოლოდ, მაშინ მივდივარ ძმებთან. 15 წელი ხაშურის გალანტერიის ფაბრიკაში ვმუშაობდი. მერე დედა გამიხდა ავად და იმის გულისთვის ამოვედი. იმის შემდეგ სულ აქ ვარ. კი, მეუბნებიან, ვიცხოვრობ დაბლა, ხაშურში, ძმებთან, მაგრამ აქ მირჩევნია. დანარჩენები ამოდიან ხოლმე ხშირად, ნაკვეთებს უვლიან. ხან ძმების, ხან კი, - მათ იმედად ვარ აქ.'' - ამბობს ლია ლურსმანაშვილი.
ელდარ ბლიაძე ერთ-ერთია იმ ადამიანებს შორის, რომელიც ხაშურიდან თითქმის ყოველკვირა დადის სოფელში. უვლის მამა-პაპურ სახლსა და ნაკვეთებს. ,,მტკვრიდან რომ წამოხვედი, რაც მოხრეშილი გზა შეგვხვდა, ეგ მამაჩემის დროინდელი მოხრეშილია. მამაჩემი წლების განმავლობაში კოლმეურნეობის თავმჯდომარე იყო. აი, მაშინდელი მოხრეშილია. დედაჩემი კი ექიმი იყო და სანამ შეეძლო, მაინც ემსახურებოდა ამ სოფლებს. ცხენით დადიოდა ხოლმე გარშემო სოფლებში. 1990-იან წლებში არეულობა რომ დაიწყო, ოსი მოსახლეობა წავიდა აქედან. ამ გაჭირვებამ ქართველებიც წაიყვანა აქედან. ზოგი ბრუნდება უკან, მაგრამ ძირითადად ხნიერი ადამიანები. ახალგაზრდებს აქეთ მოხედება არ უნდათ. ჩვენ როდემდე ვივლით აქ? თუ მოვდივართ, ისიც დიდი მანძილი ფეხით უნდა გავიაროთ. დაღლილ-დაქანცული ადამიანს კიდევ ფეხით გავლა უნდა'' - ამბობს ელდარ ბლიაძე.
სოფელში კიდევ ერთი ადამიანი დაგხვდა, რომელიც ხაშურიდან დადის მშობლიურ სოფელში. გიორგი ბლიაძე გვაჩვენებს თავის მანქანას, რომელსაც ხევში ტოვებს, რადგან ვერც მისი მანქანა მიდის სოფლამდე.
იხ. ვიდეორეპორტაჟი
ამავე კატეგორიაში

სახსრის ანთებითი დაავადებები, იგივე ართრიტი 100-ზე მეტ პათოლოგიას აერთიანებს.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე თამარ მჭედლიშვილმა, 19
წლის საბა ჯიქიას 4 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა.

შეხვედრისას სპიკერები იმ კრიტერიუმებს მიმოიხილავენ, რომლებსაც აგრო
პროდუქტი

დაზარალებულს დაზიანება თავის არეში აღენიშნება

ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ გადაწყვეტილებებზე
მენტორი პედაგოგი ნინო ლომიძე უკვე
8 წელია მეწარმეობის საფუძვლებს ასწავლის და მოსწავლეებს ბიზნეს
უნარ-ჩვევებს უვითარებს. ამბობს, რომ სწავლა კეთებით ხორციელდება,
ამიტომ მისი მოსწავლეები ქმნიან სიმულაციურ კომპანიებს და
ახორციელებენ რეალურ ბიზნეს. ფიქრობს, რომ ბავშები, რომლებიც ადრეულ
ასაკში იღებენ ფინანსურ განათლებას, რეალურ ცხოვრებაში სწორ ფინანსურ
გადაწყვეტილებებს მიიღებენ.
„მოსწავლეები თავად ირგებენ
სხვადასხვა თანამდებობებს, მართავენ კომპანიას, აწარმოებენ
მოლაპარაკებებს, ქმნიან მარკეტინგულ სტრატეგიას, ყიდიან საკუთარი
ხელით შექმნილ პროდუქციას და ინაწილებენ მოგებას. ეს ყველაფერი მათ
ეხმარება ინოვაციური და შემოქმედებითი აზროვნების ჩამოყალიბებაში,
დასაქმებისთვის მზაობაში და ფინანსური განათლების მიღებაში,რაც
დამეთანხმებით ნამდვილად სჭირდება თანამედროვე ახალგაზრდას” გვიხსნის
ლომიძე და დასძენს, რომ შედარებით დაბალ კლასებში, მოსწავლეებს
მარტივი და მეტად საინტერესო გზით ასწავლის ფინანსების მართვის
პოლიტიკას.

„ვინაიდან ბიუჯეტი დროის გარკვეულ
მონაკვეთზე მიღებული შემოსავლების, გასავლისა და დანაზოგის გეგმაა,
მოსწავლეებს ყოველკვირეული ან ყოველთვიური ბიუჯეტის ცხრილს
ვადგენინებ. მოსწავლეთა უმრავლესობა ყოველ დღე ხარჯავს თანხას
საკვებისთვის, საკანცელარიო ნივთებისთვის ან ყოველდღიური
საჭიროებებისთვის. ხშირად მათი ხარჯები გაუაზრებელია, რადგან სახარჯო
თანხას უფროსები აძლევენ და ვერ განკარგავენ საჭიროებისამებრ.
ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და
გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ
გადაწყვეტილებებზე, გააანალიზებენ არასაჭირო ხარჯებს და მომავალში
თავს აარიდებენ იმპულსურ ქცევას” გვიზიარებს ლომიძე
ნინოს თქმით, ბისზნესის მართვის
სპეციალისტობიდან დაწყებითების მენტორ მასწავლებლობამდე გზა არც ისეთი
მარტივი ყოფილა არა ერთი გამოცდისა და საგანმანათლებლო პროგრამის
ფონზე, თუმცა მასწავლებლობა მისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი
მისიაა.
„სირთულეების მიუხედავად,
ბავშებთან ურთიერთობა ყოველდღიურად ახალ ძალას მმატებს. სწავლის
პროცესში მნიშვნელოვანია საგანი შეაყვარო მოსწავლეს, დაანახო როგორ
შეუძლია იმ კონკრეტული საგნის ტრანსფერი ყოველდღიურ ცხოვრებაში,
შეაჩვიო სირთულეების ისე გადალახვას,რომ თავად დაინახოს საკუთარი
პროგრესი რაც მას მოტივაციას მისცემს და არასოდეს გაუქრება ცოდნის
მიღების სურვილი." ლომიძის აზრით არაფორმალურ განათლებას უზარმაზარი
როლი უჭირავს მოსწავლის ცხოვრებაში, როდესაც საქმე რეალურ ცხოვრებაში
საჭირო უნარების განვითარებას ეხება. "პატარა ასაკიდანვე ვზრუნავ
მოსწავლეების პროფესიულ ორიენტაციაზე, მიმყავს სხვადასხვა ადგილებზე,
სადაც თავად მოსინჯავენ და უშუალოდ დააკვირდებიან სხვადასხვა
პროფესიებს.”
ნინო, თავის ცოდნასა და
გამოცდილებას, საოკუპაციო ხაზთან მცხოვრებ მოსწავლეებსაც უზიარებს,
რადგან თვლის, რომ განათლება ყველა ბავშვისთვის ერთნაირად
ხელმისაწვდომი უნდა იყოს.
“გამყოფ ხაზთან მდებარე სოფლის
სკოლებში ახალგაზრდებს, მასწავლებლებსა და სოფლის მოსახლეობას
ვუზიარებ ცოდნას. ვასწავლი თუ როგორ იყვნენ ფინანსური სისტემების
გონიერი მომხმარებლები. ვთვლი, რომ მასწავლებლობა ჩემთვის სამყაროს
უკეთესობისკენ შეცვლის საშუალებაა, რასაც თითოეული მოსწავლიდან ვიწყებ
უპირობო სიყვარულის, სამართლიანობისა და ნდობის საშუალებით.”
ვიდეორეპორტაჟი
რკინიგზის დეპარტამენტი ფაქტს დაკვამლიანებას უწოდებს.
ოთხი წელია, რაც სოფელში ჩამოვედი. დედაჩემი იყო ავად, უკვე 92 წლის
ასაკს იყო მიღწეული.
"ორმა ოჯახმა შევინახეთ ეს სოფელი… კვამლი რომ ამოდის ოჯახიდან,
მიხარია,
გასული თვის პოპულარული სიახლეები
საინფორმაციო პორტალი მხარდაჭერილია ევროკავშირის (EU) და კონრად ადენაუერის ფონდის (KAS) მიერ, პროექტის "იმოქმედე საქართველოსთვის" ფარგლებში. საინფორმაციო მასალების შინაარსზე სრულად პასუხისმგებელია Qartli.ge და შესაძლოა, რომ იგი არ გამოხატავდეს დონორების შეხედულებებს.

მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.


ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
სტატიის გამოყენების პირობები