რედაქტორის რჩევით
კალენდარი
«« მაისი 2025 »»
282930 1 2 3 4
5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 1
ახალი ამბები
QUIZ: როგორ იცნობ ქართლის საშობაო ტრადიციებს
შიდა ქართლის სოფელში საშობაო სამზადისს აღწერს ანასტასია ერისთავი-ხოშტარია:

„სოფელი სიცივეს ყურს არ უგდებდა და ემზადებოდა დღესასწაულისათვის. საღორეებიდან მოისმოდა ღორების ჭყვიტინი. ყველა, ვისაც კი წლითი-წლობამდის სველ ლუკმა არ ეგემა, სახვალიოდ იმზადებდნენ პირის გასაგემრიელებელს... გაისმა ზარის რეკვა, რომელსაც გულის ძგერით ელოდა ყოველი ნამარხულევი... ხალხმა დაიწყო ეკლესიისკენ დენა. მორთულ-მოკაზმულ, ლეჩაქყურგადაგდებულ ქალებს დაეკარწახებინათ და მისდევდნენ თოვლზე გაყვანილ ბილიკს. გაისმა დიდებული ღაღადისი. ყველა გამსჭვალულიყო დღესასწაულით... დღევანდელ დღეს ყველა ელოდა თავის ოჯახში მოძღვარს, რომელსაც უნდა მიელოცა ქრისტეს შობა“.

შიდა ქართლში შობის დილას იკვლებოდა ღორი, რომელსაც ამ დღისთვის სპეციალურად ასუქებდნენ. ცხვებოდა ქადა, რომელსაც იმდენ ნაწილად ჭრიდნენ, რამდენი წევრიც იყო ოჯახში. კერასთან ანთებდნენ სანთლებს. საშობაო სუფრაზე უნდა ყოფილიყო პური, ყველი, ქათამი, ინდაური, საკლავის ხორცი, თხილ-კაკალი, ღვინო და სხვ. რისი შესაძლებლობაც ექნებოდა ოჯახს. სუფრასთან რომ დასხდებოდნენ, ოჯახის უფროსი დაილოცებოდა:

„ღმერთო მშვიდობის ზაფხული მოგვეცი, ბარაქიანი წელიწადი მოგვეცი, ღმერთო! უშველე ჩვენს შვილებს, შვილიშვილებს“... ამ დღეს ქართლშიც სცოდნიათ ალილოზე სიარული. ამის დასტურია ხალხურ ფოლკლორში შემონახული ლექსები: „ოცდა ხუთსა ამ თვესაო, ქრისტე დაბადებულაო ქრისტეს მადლი შეეწევა, თქვენს პატარა შვილებსო. აქა ღორი დაკლულაო, ნაყელარი ჩვენიაო“ .

შობის წინა ღამეს შიდა ქართლის სოფლებში სცოდნიათ კორკოტის გაკეთება, ამას ქრისტეს კორკოტი ერქვა. მათი რწმენით, როგორც ხორბალი გაფუვდებოდა, ისეთი ბარაქიანი მოსავალი მოუვიდოდა ოჯახს. მისი ხარშვის დროს წარმოქმნილ ქაფს. რომელიც ქერქის შედედებული ნაწილი იყო, გუთნის დედა სახლის დედაბოძს ან კედელს წაუსვამდა, ცოტას ხარებს აჭმევდა, ცოტასაც თვითონ შეჭამდა. ეს ქმედებაც მიმართული იყო ბარაქიანობის დაბევებისადმი. ამავე დროს, ზოგიერთი კორკოტს იმიტომ აკეთებდა, რომ რაც დავიწყებული მიცვალებულია - ყველას მიუვაო. სოფელ დვანში შობის წინა დღეს, შუადღისას სცოდნიათ ლობიოს მომზადება:

„ჩავადგამდით ლობიოს, თითო ოროლა მარცვალს მუხუდოს, სიმინდს ჩავატანდით. შობას ვახშმად ვჭამდით. აღდგომის ტელა დღე არის და კარგად უნდა ვყოფილიყავით მზათა“. ამას „ცხრაწვენას“ უწოდებდნენ (როგორც ჩანს, ამ კერძში ცხრა სახეობის მარცვლეული შედიოდა). ამავე საღამოს შიდა ქართლში ხოწაობას უწოდებდნენ. ამ დროს ოჯახის წევრები ბავშვებს თხილ-კაკალს გადაუყრიდნენ და მათ უნდა მოეხოჭათ, მოეხვეწათ.

რაც მეტს მოხვეწავდნენ, მით უფრო მოსავლიანი წელი ელოდა ოჯახს. „ქრისტეშობის თვეში ჯერ რო ხოწაობაა, მეორე დღეს ქრისტეს კორკოტობაა. ხოწაობას მოამზადებენ ხორბალს, რომელსაც დილით მოხარშავენ. ქრისტეს კორკოტი წვერიან მამაკაცს უნდა მოეხარშა-ხშირი ყანები იცისო. მამაკაცი მსხლის ხისგან გასთლიდა ჯოხს, რომლითაც ურევდა კორკოტს. მერემ იმ ჯოხს შეინახავდნენ გაზაფხულამდე და ხვნის დროს გუთნის კვალში ჩაატანდნენ. ამ დღეს სახლიდან არაფერს გასცემდნენ-ბარაქა დაგვეკარგებაო“ .

მასალები ეკუთვნის გორის ეთნოგრაფიული მუზეუმს, რომელიც შეისწავლა მეცნიერ თანამშრომელმა თამარ კოშორიძემ.
Print E-mail
FaceBook Twitter

სტატიის გამოყენების პირობები

ამავე კატეგორიაში
ჩვენ, ჟურნალისტები, რედაქტორები, მედიის პროფესიონალები და პრესის
თავისუფლების მხარდამჭერები საქართველოდან,
ჩვენ, ჟურნალისტები, რედაქტორები, მედიის პროფესიონალები და პრესის თავისუფლების მხარდამჭერები საქართველოდან,
14:44 / 05.05.2025
ვიდეომასალის მიხედვით, ვახო ფიცხელაურს უკავშირდება პიროვნება,
რომელიც

ვიდეომასალის მიხედვით, ვახო ფიცხელაურს უკავშირდება პიროვნება, რომელიც

14:17 / 04.05.2025
სასახლე წიფლოვანა-ტყემლოვანის გზის მონაკვეთზე, სოფელ კოდმანის
ასახვევთან შეგხვდებათ.

სასახლე წიფლოვანა-ტყემლოვანის გზის მონაკვეთზე, სოფელ კოდმანის ასახვევთან შეგხვდებათ.

20:17 / 29.04.2025
ამის შესახებ ინფორმაციას ადგილობრივი სააგენტო ,,რესი'' ავრცელებს.
ამის შესახებ ინფორმაციას ადგილობრივი სააგენტო ,,რესი'' ავრცელებს.
20:16 / 29.04.2025
ვიდეორეპორტაჟი
რკინიგზის დეპარტამენტი ფაქტს დაკვამლიანებას უწოდებს.
ოთხი წელია, რაც სოფელში ჩამოვედი. დედაჩემი იყო ავად, უკვე 92 წლის ასაკს იყო მიღწეული.
"სოფელში არაფერია. აქ არავინ არის. მხოლოდ ერთი ბიჭი, მაგისი დედა და მე ვართ.
"ორმა ოჯახმა შევინახეთ ეს სოფელი… კვამლი რომ ამოდის ოჯახიდან, მიხარია,
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.

ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.