რედაქტორის რჩევით
ახალი ამბები
რაისა ჯიოევი - დევნილი აგვისტოს ომიდან 12 წლის შემდეგ
მისი დამსახურება იყო, რომ
სოფელ საცხენეთში მისი ქმარი, გაიოზ ხადური ცოცხალი გადარჩა.
თვენახევრის განმავლობაში, ცოლ-ქმარი შეიარაღებული დაჯგუფებების
წევრებს უმკლავდებოდნენ.

ხან ტყეში იმალებოდნენ, ხან არხში, ხან კიდევ, - სიმინდებში. დღისით ნაკვეთში ლობიოს მოსაგლეჯად მაინც მიდიოდა, საკვები ხომ ჭირდებოდათ. გზად ოს მებრძოლებს არაერთხელ შეხვედრია. რაკი თვითნაც ეთნიკურად ოსია, არაფერს ეუბნებოდნენ, მაგრამ არ მოსწონდათ, რომ ქართველი ქმარი სახლში ჰყავდა: ,,გაუშვი ეგ კაცი და შენ დარჩიო" - ეუბნებოდნენ მებრძოლები.
რაისა ჯიოევმა ქმარი მაშინაც კი არ მიატოვა, როდესაც 2008 წლის 25 სექტემბერს, სოფელში წითელი ჯვარი შევიდა და ეთნიკური ქართველები ოკუპირებული სოფლიდან გამოიყვანა.
ჩვენი გმირი ამჟამად სოფელ სკრაში, დევნილთა დასახლებაში ცხოვრობს. მისი ქმარი კი გარდაიცვალა დევნილობაში.

,,დღეში რამდენჯერმე მოდიოდნენ, პარტია - პარტიაზე და ღამე სახლში არ ვჩერდებოდით. ერთი თვე და ნახევარი ვიყავით - წყალი სადაც მოდის, იქ ერთი დიდი მილი იყო და იქ ვძვრებოდით, უმეტესად იქ ვათენებდით. მერე იქაც მოგვაგნეს და აღარ გვიშვებდნენ, ისროდნენ. მერე ტყეში წავედით, სადაც სიბნელე იყო, რომ ვერავის ვენახეთ და იქ ვიყავით - ერთი თვე და ნახევარი. იმ მილთან ახლოს. გადასაფარებლები მიგვქონდა და ზემოდან ვიფარებდით, ჩემი ქმარიც, ჩვენი მეზობლებიდან კიდევ ერთი ქალი." - გვიყვება ქალბატონი რაისა.
ოჯახი პატარა ლიახვის ხეობის სოფელ საცხენეთში ცხოვრობდა. 2008 წლის აგვისტოს დასაწყისში შვილიშვილები წამოვიდნენ. 14 აგვისტოს კი, სოფელი რაისას და გაიოზის შვილმა დატოვა. თვითონ კი სოფელში დარჩნენ. ამ სოფელში ძირითადად ეთნიკური ქართველები ცხოვრობდნენ.
,,მე ეგრე მითხრეს: ,,შენ დარჩიო და შენი ქმარი გაუშვიო"- და-მეთქი გუშინ ხო არ გავთხოვდი, ახლა როგორ მივატოვო-თქო და არ უშვებდნენ, სულ იმალებოდა. მე მივდიოდი ხოლმე ლობიოს საკრეფად - შორს. ისინი ხო მოდიოდნენ ხოლმე ღამე, არა ღამე არა - დილით ადრე მოდიოდნენ ხოლმე; მე არაფერს მეუბნებოდნენ. მე ძალიან ბებერი რომ გამოვჩენილიყავი შავი ხალათი ჩავიცვი, რომ გამოვჩენილიყავი ძალიან ბებერი. ჰო და ,,სად მიდიხარო?" -მეთქი ლობიო უნდა მოვკრიფო ,,წადი, წადიო!" - მე არაფერს მეუბნებოდნენ. მივდიოდი და ვკრეფავდი. 9 საათამდე ვიყავი ხოლმე ბაღებში, მერე აღარ მიშვებდა [ქმარი] 9 გახდებოდა თუ არა, მეუბნებოდა ,,წამოდიო!" თვითონ კი იმალებოდა ხოლმე, ხან ჭერში, ხან სიმინდებში და თუ დაინახავდნენ, უკვე ავტომატებით მოდიოდნენ ხოლმე." - იხსენებს რაისა ჯიოეი.
სოფელში კიდევ რამდენიმე ოჯახი იყო დარჩენილი, რომლებმაც წასვლას დარჩენა ამბჯობინეს. ხშირად ერთად იკრიბებოდნენ და ერთმანეთს გარჩევაში ეხმარებოდნენ.
,,ერთხელ მოვიდნენ. ერთ-ერთი მთვრალი იყო. შემიყვანეს, სადაც ჩემი ქმარი იწვა იქ, ,,აქ რას აკეთებსო?" - მეთქი ჩემი ქმარია, აქ ვცხოვრობ მე. ,,რატომ გათხოვდი ქართველზეო?" - რა, გუშინ გავთხოვდი-მეთქი? ,,შენ დარჩიო და შენი ქართველი, სადაც გინდა იქ გაგზავნეო!" - და სად გამეგზავნა, აბა?"
მძიმე დღეები გადაიტანეს მისმა შვილმა და შვილიშვილებმა. დღეების განმავლობაში არაფერი იცოდნენ, გადარჩენილები იყვნენ თუ არა მისი მშობლები. ბოლოს წითელი ჯვრის მეშვეობით გაიგეს, რომ გაიოზი და რაისა ცოცხლები იყვნენ.

,,იქიდან რომ წამოვედით - თბილისში ვიყავით. იქ დიდხანს დავრჩით - თბილისში. მერე იქიდან გამოგვგზავნეს, ხო გაანაწილეს ყველა - აქ. ახლა, აქაც არაფერი გვიჭირს, მაგრამ მაინც, შენი სოფელი სხვაა. ჩემი ქმარი რომ ჩამოვიდა, მაშინ პირქვე იწვა ხოლმე და ქვითინებდა: ,,აქ რას ვაკეთებო? მე აქ ვერ გავძლებო. მე აქ არ ვიქნებიო, მე აქ არ მოვკვდებიო, მე აქ არ დავიმარხებიო - ჰო დაიმარხა მერე." - ამბობს რაისა ჯიოევი.
ჩვენი გმირი წარმოშობით ზნაურის რაიონიდანაა. დაამთავრა ცხინვალის ინსტიტუტის სამედიცინო ფაკულტეტზე. სამუშაოდ პატარა ლიახვის ხეობაში გააგზავნეს, სოფელ ბელოთში. საცხენეთელმა გაიოზ ხადურმა იქ გაიცნო რაისა. მალე მოიტაცა და ცოლად მოიყვანა.

ხან ტყეში იმალებოდნენ, ხან არხში, ხან კიდევ, - სიმინდებში. დღისით ნაკვეთში ლობიოს მოსაგლეჯად მაინც მიდიოდა, საკვები ხომ ჭირდებოდათ. გზად ოს მებრძოლებს არაერთხელ შეხვედრია. რაკი თვითნაც ეთნიკურად ოსია, არაფერს ეუბნებოდნენ, მაგრამ არ მოსწონდათ, რომ ქართველი ქმარი სახლში ჰყავდა: ,,გაუშვი ეგ კაცი და შენ დარჩიო" - ეუბნებოდნენ მებრძოლები.
რაისა ჯიოევმა ქმარი მაშინაც კი არ მიატოვა, როდესაც 2008 წლის 25 სექტემბერს, სოფელში წითელი ჯვარი შევიდა და ეთნიკური ქართველები ოკუპირებული სოფლიდან გამოიყვანა.
ჩვენი გმირი ამჟამად სოფელ სკრაში, დევნილთა დასახლებაში ცხოვრობს. მისი ქმარი კი გარდაიცვალა დევნილობაში.

,,დღეში რამდენჯერმე მოდიოდნენ, პარტია - პარტიაზე და ღამე სახლში არ ვჩერდებოდით. ერთი თვე და ნახევარი ვიყავით - წყალი სადაც მოდის, იქ ერთი დიდი მილი იყო და იქ ვძვრებოდით, უმეტესად იქ ვათენებდით. მერე იქაც მოგვაგნეს და აღარ გვიშვებდნენ, ისროდნენ. მერე ტყეში წავედით, სადაც სიბნელე იყო, რომ ვერავის ვენახეთ და იქ ვიყავით - ერთი თვე და ნახევარი. იმ მილთან ახლოს. გადასაფარებლები მიგვქონდა და ზემოდან ვიფარებდით, ჩემი ქმარიც, ჩვენი მეზობლებიდან კიდევ ერთი ქალი." - გვიყვება ქალბატონი რაისა.
ოჯახი პატარა ლიახვის ხეობის სოფელ საცხენეთში ცხოვრობდა. 2008 წლის აგვისტოს დასაწყისში შვილიშვილები წამოვიდნენ. 14 აგვისტოს კი, სოფელი რაისას და გაიოზის შვილმა დატოვა. თვითონ კი სოფელში დარჩნენ. ამ სოფელში ძირითადად ეთნიკური ქართველები ცხოვრობდნენ.
,,მე ეგრე მითხრეს: ,,შენ დარჩიო და შენი ქმარი გაუშვიო"- და-მეთქი გუშინ ხო არ გავთხოვდი, ახლა როგორ მივატოვო-თქო და არ უშვებდნენ, სულ იმალებოდა. მე მივდიოდი ხოლმე ლობიოს საკრეფად - შორს. ისინი ხო მოდიოდნენ ხოლმე ღამე, არა ღამე არა - დილით ადრე მოდიოდნენ ხოლმე; მე არაფერს მეუბნებოდნენ. მე ძალიან ბებერი რომ გამოვჩენილიყავი შავი ხალათი ჩავიცვი, რომ გამოვჩენილიყავი ძალიან ბებერი. ჰო და ,,სად მიდიხარო?" -მეთქი ლობიო უნდა მოვკრიფო ,,წადი, წადიო!" - მე არაფერს მეუბნებოდნენ. მივდიოდი და ვკრეფავდი. 9 საათამდე ვიყავი ხოლმე ბაღებში, მერე აღარ მიშვებდა [ქმარი] 9 გახდებოდა თუ არა, მეუბნებოდა ,,წამოდიო!" თვითონ კი იმალებოდა ხოლმე, ხან ჭერში, ხან სიმინდებში და თუ დაინახავდნენ, უკვე ავტომატებით მოდიოდნენ ხოლმე." - იხსენებს რაისა ჯიოეი.
სოფელში კიდევ რამდენიმე ოჯახი იყო დარჩენილი, რომლებმაც წასვლას დარჩენა ამბჯობინეს. ხშირად ერთად იკრიბებოდნენ და ერთმანეთს გარჩევაში ეხმარებოდნენ.
,,ერთხელ მოვიდნენ. ერთ-ერთი მთვრალი იყო. შემიყვანეს, სადაც ჩემი ქმარი იწვა იქ, ,,აქ რას აკეთებსო?" - მეთქი ჩემი ქმარია, აქ ვცხოვრობ მე. ,,რატომ გათხოვდი ქართველზეო?" - რა, გუშინ გავთხოვდი-მეთქი? ,,შენ დარჩიო და შენი ქართველი, სადაც გინდა იქ გაგზავნეო!" - და სად გამეგზავნა, აბა?"
მძიმე დღეები გადაიტანეს მისმა შვილმა და შვილიშვილებმა. დღეების განმავლობაში არაფერი იცოდნენ, გადარჩენილები იყვნენ თუ არა მისი მშობლები. ბოლოს წითელი ჯვრის მეშვეობით გაიგეს, რომ გაიოზი და რაისა ცოცხლები იყვნენ.

,,იქიდან რომ წამოვედით - თბილისში ვიყავით. იქ დიდხანს დავრჩით - თბილისში. მერე იქიდან გამოგვგზავნეს, ხო გაანაწილეს ყველა - აქ. ახლა, აქაც არაფერი გვიჭირს, მაგრამ მაინც, შენი სოფელი სხვაა. ჩემი ქმარი რომ ჩამოვიდა, მაშინ პირქვე იწვა ხოლმე და ქვითინებდა: ,,აქ რას ვაკეთებო? მე აქ ვერ გავძლებო. მე აქ არ ვიქნებიო, მე აქ არ მოვკვდებიო, მე აქ არ დავიმარხებიო - ჰო დაიმარხა მერე." - ამბობს რაისა ჯიოევი.
ჩვენი გმირი წარმოშობით ზნაურის რაიონიდანაა. დაამთავრა ცხინვალის ინსტიტუტის სამედიცინო ფაკულტეტზე. სამუშაოდ პატარა ლიახვის ხეობაში გააგზავნეს, სოფელ ბელოთში. საცხენეთელმა გაიოზ ხადურმა იქ გაიცნო რაისა. მალე მოიტაცა და ცოლად მოიყვანა.
ციკლიდან - ,,12 დევნილის ისტორია -
აგვისტოს ომიდან 12 წლის შემდეგ"
ამავე კატეგორიაში

სახსრის ანთებითი დაავადებები, იგივე ართრიტი 100-ზე მეტ პათოლოგიას აერთიანებს.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე თამარ მჭედლიშვილმა, 19
წლის საბა ჯიქიას 4 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა.

შეხვედრისას სპიკერები იმ კრიტერიუმებს მიმოიხილავენ, რომლებსაც აგრო
პროდუქტი

დაზარალებულს დაზიანება თავის არეში აღენიშნება

ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ გადაწყვეტილებებზე
მენტორი პედაგოგი ნინო ლომიძე უკვე
8 წელია მეწარმეობის საფუძვლებს ასწავლის და მოსწავლეებს ბიზნეს
უნარ-ჩვევებს უვითარებს. ამბობს, რომ სწავლა კეთებით ხორციელდება,
ამიტომ მისი მოსწავლეები ქმნიან სიმულაციურ კომპანიებს და
ახორციელებენ რეალურ ბიზნეს. ფიქრობს, რომ ბავშები, რომლებიც ადრეულ
ასაკში იღებენ ფინანსურ განათლებას, რეალურ ცხოვრებაში სწორ ფინანსურ
გადაწყვეტილებებს მიიღებენ.
„მოსწავლეები თავად ირგებენ
სხვადასხვა თანამდებობებს, მართავენ კომპანიას, აწარმოებენ
მოლაპარაკებებს, ქმნიან მარკეტინგულ სტრატეგიას, ყიდიან საკუთარი
ხელით შექმნილ პროდუქციას და ინაწილებენ მოგებას. ეს ყველაფერი მათ
ეხმარება ინოვაციური და შემოქმედებითი აზროვნების ჩამოყალიბებაში,
დასაქმებისთვის მზაობაში და ფინანსური განათლების მიღებაში,რაც
დამეთანხმებით ნამდვილად სჭირდება თანამედროვე ახალგაზრდას” გვიხსნის
ლომიძე და დასძენს, რომ შედარებით დაბალ კლასებში, მოსწავლეებს
მარტივი და მეტად საინტერესო გზით ასწავლის ფინანსების მართვის
პოლიტიკას.

„ვინაიდან ბიუჯეტი დროის გარკვეულ
მონაკვეთზე მიღებული შემოსავლების, გასავლისა და დანაზოგის გეგმაა,
მოსწავლეებს ყოველკვირეული ან ყოველთვიური ბიუჯეტის ცხრილს
ვადგენინებ. მოსწავლეთა უმრავლესობა ყოველ დღე ხარჯავს თანხას
საკვებისთვის, საკანცელარიო ნივთებისთვის ან ყოველდღიური
საჭიროებებისთვის. ხშირად მათი ხარჯები გაუაზრებელია, რადგან სახარჯო
თანხას უფროსები აძლევენ და ვერ განკარგავენ საჭიროებისამებრ.
ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და
გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ
გადაწყვეტილებებზე, გააანალიზებენ არასაჭირო ხარჯებს და მომავალში
თავს აარიდებენ იმპულსურ ქცევას” გვიზიარებს ლომიძე
ნინოს თქმით, ბისზნესის მართვის
სპეციალისტობიდან დაწყებითების მენტორ მასწავლებლობამდე გზა არც ისეთი
მარტივი ყოფილა არა ერთი გამოცდისა და საგანმანათლებლო პროგრამის
ფონზე, თუმცა მასწავლებლობა მისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი
მისიაა.
„სირთულეების მიუხედავად,
ბავშებთან ურთიერთობა ყოველდღიურად ახალ ძალას მმატებს. სწავლის
პროცესში მნიშვნელოვანია საგანი შეაყვარო მოსწავლეს, დაანახო როგორ
შეუძლია იმ კონკრეტული საგნის ტრანსფერი ყოველდღიურ ცხოვრებაში,
შეაჩვიო სირთულეების ისე გადალახვას,რომ თავად დაინახოს საკუთარი
პროგრესი რაც მას მოტივაციას მისცემს და არასოდეს გაუქრება ცოდნის
მიღების სურვილი." ლომიძის აზრით არაფორმალურ განათლებას უზარმაზარი
როლი უჭირავს მოსწავლის ცხოვრებაში, როდესაც საქმე რეალურ ცხოვრებაში
საჭირო უნარების განვითარებას ეხება. "პატარა ასაკიდანვე ვზრუნავ
მოსწავლეების პროფესიულ ორიენტაციაზე, მიმყავს სხვადასხვა ადგილებზე,
სადაც თავად მოსინჯავენ და უშუალოდ დააკვირდებიან სხვადასხვა
პროფესიებს.”
ნინო, თავის ცოდნასა და
გამოცდილებას, საოკუპაციო ხაზთან მცხოვრებ მოსწავლეებსაც უზიარებს,
რადგან თვლის, რომ განათლება ყველა ბავშვისთვის ერთნაირად
ხელმისაწვდომი უნდა იყოს.
“გამყოფ ხაზთან მდებარე სოფლის
სკოლებში ახალგაზრდებს, მასწავლებლებსა და სოფლის მოსახლეობას
ვუზიარებ ცოდნას. ვასწავლი თუ როგორ იყვნენ ფინანსური სისტემების
გონიერი მომხმარებლები. ვთვლი, რომ მასწავლებლობა ჩემთვის სამყაროს
უკეთესობისკენ შეცვლის საშუალებაა, რასაც თითოეული მოსწავლიდან ვიწყებ
უპირობო სიყვარულის, სამართლიანობისა და ნდობის საშუალებით.”
ვიდეორეპორტაჟი
რკინიგზის დეპარტამენტი ფაქტს დაკვამლიანებას უწოდებს.
ოთხი წელია, რაც სოფელში ჩამოვედი. დედაჩემი იყო ავად, უკვე 92 წლის
ასაკს იყო მიღწეული.
"ორმა ოჯახმა შევინახეთ ეს სოფელი… კვამლი რომ ამოდის ოჯახიდან,
მიხარია,
გასული თვის პოპულარული სიახლეები
საინფორმაციო პორტალი მხარდაჭერილია ევროკავშირის (EU) და კონრად ადენაუერის ფონდის (KAS) მიერ, პროექტის "იმოქმედე საქართველოსთვის" ფარგლებში. საინფორმაციო მასალების შინაარსზე სრულად პასუხისმგებელია Qartli.ge და შესაძლოა, რომ იგი არ გამოხატავდეს დონორების შეხედულებებს.

მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.


ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
სტატიის გამოყენების პირობები