
რედაქტორის რჩევით
ახალი ამბები
ნიკა, სახლის ეზოში, ბურთს მარტო თამაშობს, არ იცის, სკოლაში, რომელიც 10 კმ მანძილზე დაშორებულ სოფელ ბოშურში მდებარეობს, როდის წავა. კლასში მას 3 თანაკლასელი ჰყავს. ყველა მათგანი სხვადასხვა სოფელში ცხოვრობს.
ამბობს, წელს კიდევ ორი მოსწავლე უნდა შეგვემატოსო, თუმცა, კორონავირუსის ეპიდემიის გამო, სწავლა შეწყვეტილია. რა დრომდე გაგრძელდება ე.წ. არდადეგები, არავინ იცის.
ნიკას ისღა დარჩენია, სახლიდან, პაპას და ბაბოს სახლამდე, მანძილი დღეში 7-ჯერ გაირბინოს. თან ფიცრისგან გაკეთებული სათამაშო თოფი აიკიდოს, გზაში გარეული ნადირის ,,მოსაგერიებლად".
სოფელი გაგლოანთუბანი (გაგლუანთუბანი) გორიდან 38 კმ მანძილზე, მდინარე ტანას ხეობაში მდებარეობს. უახლოესი დიდი სოფელი ბოშურია, თუმცა გარშემო ყველაანთუბანი და ლევიტანა ემიჯნება. ყველაზე უხუცესი ლოვა გაგლოევი (გაგლოშვილი) 80 წლის ხდება.
ამბობს, რომ ზამთარ-ზაფხულ მუდმივი მაცხოვრებელი სამი კომლია, ისიც განაყარი ძმების ოჯახების შემადგენლობით.
,აქ უფრო ბევრნი ცხოვრობდნენ. უფრო ბევრნი იქნებოდნენ, სამამულო ომში რომ არ დაღუპულიყვნენ" - იხსენებს 80-წლის ლოვა გაგლოევი.
სოფლიდან ჯან-ღონით სავსე მამაკაცები მეორე მსოფლიო ომში წავიდნენ, საიდანაც არც ერთი დაბრუნებულან. მათ დარჩათ მცირეწლოვანი შვილები. ერთ-ერთი მათგანის შვილია ლოვა გაგლოევი. ის ერთი წლის იყო, როცა ომი დაიწყო და მამამისი ომში გამოიძახეს:
,,დედამ ობლად გაგვზარდა. გავიზარდეთ შრომაში და წვალებაში. დიდი ხანი იცოცხლა დედაჩემმა, ახლახანს გარდაიცვალა. ამ სოფელში ცხოვრობდა ჩემი მამაც, პაპაც. 90-იან წლებში არეულობა რომ დაიწყო, ბევრი წავიდა აქედან, მაგრამ მე არ წავსულვარ. რაც ჩვენი შრომით და წვალებით დავაგროვეთ, ის ფული კომუნისტების დაშლის შემდეგ სულ გაუფასურდა. მთავარია ცოცხლები გადავრჩით, ფულს ვიღა ჩივის" - ამბობს ლოვა გაგლოევი.
ფულის გაუფასურებაში იგულისხმა ის ფაქტი, რომ საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ, მოქალაქეებს ბანკებში ფული შეატანინეს ანაბრების სახით. ათიათასობით ადამიანმა საბჭოთა პერიოდში დაზოგილი თანხები ანაბრის სახით ბანკებში ჩადეს. თუმცა, ეს თანხები შემდეგ უკან არავის დაუბრუნეს.
ასეთი დაზარალებულთა რიცხვში მოხვდა ჩვენი რესპოდენტი, რომელიც ამბობს, რომ მთელი ცხოვრება შრომასა და დანაზოგის შეგროვებაში გაატარა. იმისათვის, რომ მის შვილებს უკეთესი მომავალი ჰქონოდათ.
ლოვას მეუღლე ანო მაყიშვილია, ის გაგლოანთუბანში 50 წლის წინ გათხოვდა. მისი სოფელი ბორჯომის რაიონში აღარ არსებობს. დედ-მამიშვილები ჩრდილოეთ ოსეთში წავიდნენ და დღემდე იქ არიან შთამომავლები.
ჩრდილოეთ ოსეთში წავიდნენ ლოვას და ანოს ორი შვილიც. ერთი დაოჯახდა კიდეც.
,,ორივე გოგო იქ წავიდა, ვლადიკავკაზში. ჩვენ დავრჩით აქ დანარჩენ შვილებთან ერთად. ჩემ დედმამიშვილებზე არაფერს ვამბობ. გუშინ ჩემი ძმისშვილის დაკრძალვა იყო, მაგრამ აბა ვერ წავედი." - ამბობს ანო მაყიშვილი.
გასული საუკუნის 90-იანი წლების კონფლიქტის შემდეგ, სოფელში შუქი 23 წლის განმავლობაში არ იყო. მხოლოდ 2013 წელს აინთო დენი. დენის შეწყვეტის მიზეზი ტრანსფორტის უქონლობა იყო. სოფლის წარმომადგენლის თქმით, ტრანსფორმატორი, რომელიც 23 წლის წინ დაზიანდა და ბოლოს წაიქცა, აღარც არავის გამოუცვლია. ამას დაემატა სადენების ქურდობა. პროგრამა ,,დენი მთიან სოფლებს" გაგლოანთუბანსაც შეეხო. ამის შესახებ რეპორტაჟი ჯერ კიდევ 6 წლის წინ მოვამზადეთ.
ამ ეტაპზე სოფლის ძირითადი პრობლემა მუნიციპალიტეტის ცენტრთან მჭირდო კონტაქტია: ,,ძირითადად, მესაქონლეობას მივდევთ. ჩვენი შემოსავალი სწორედ ეგაა, რომ ან საქონელს გაყიდი, ან რძის ნაწარმს." - აცხადებს ლაურა მარღიშვილი, ლოვა გაგლოევის რძალი. რაც შეეხება სწავლა განათლებას, სოფლიდან ბავშვებს ტრანსპორტი ემსახურება.
სოფელი გაგლუანთუბანი - განაყარი 3 ძმის ოჯახის შემადგენლობით
ნიკა, სახლის ეზოში, ბურთს მარტო თამაშობს, არ იცის, სკოლაში, რომელიც 10 კმ მანძილზე დაშორებულ სოფელ ბოშურში მდებარეობს, როდის წავა. კლასში მას 3 თანაკლასელი ჰყავს. ყველა მათგანი სხვადასხვა სოფელში ცხოვრობს.
ამბობს, წელს კიდევ ორი მოსწავლე უნდა შეგვემატოსო, თუმცა, კორონავირუსის ეპიდემიის გამო, სწავლა შეწყვეტილია. რა დრომდე გაგრძელდება ე.წ. არდადეგები, არავინ იცის.
ნიკას ისღა დარჩენია, სახლიდან, პაპას და ბაბოს სახლამდე, მანძილი დღეში 7-ჯერ გაირბინოს. თან ფიცრისგან გაკეთებული სათამაშო თოფი აიკიდოს, გზაში გარეული ნადირის ,,მოსაგერიებლად".
ლოვა
გაგლოევის ფუძე
სოფელი გაგლოანთუბანი (გაგლუანთუბანი) გორიდან 38 კმ მანძილზე, მდინარე ტანას ხეობაში მდებარეობს. უახლოესი დიდი სოფელი ბოშურია, თუმცა გარშემო ყველაანთუბანი და ლევიტანა ემიჯნება. ყველაზე უხუცესი ლოვა გაგლოევი (გაგლოშვილი) 80 წლის ხდება.
ამბობს, რომ ზამთარ-ზაფხულ მუდმივი მაცხოვრებელი სამი კომლია, ისიც განაყარი ძმების ოჯახების შემადგენლობით.
,აქ უფრო ბევრნი ცხოვრობდნენ. უფრო ბევრნი იქნებოდნენ, სამამულო ომში რომ არ დაღუპულიყვნენ" - იხსენებს 80-წლის ლოვა გაგლოევი.
სოფლიდან ჯან-ღონით სავსე მამაკაცები მეორე მსოფლიო ომში წავიდნენ, საიდანაც არც ერთი დაბრუნებულან. მათ დარჩათ მცირეწლოვანი შვილები. ერთ-ერთი მათგანის შვილია ლოვა გაგლოევი. ის ერთი წლის იყო, როცა ომი დაიწყო და მამამისი ომში გამოიძახეს:
,,დედამ ობლად გაგვზარდა. გავიზარდეთ შრომაში და წვალებაში. დიდი ხანი იცოცხლა დედაჩემმა, ახლახანს გარდაიცვალა. ამ სოფელში ცხოვრობდა ჩემი მამაც, პაპაც. 90-იან წლებში არეულობა რომ დაიწყო, ბევრი წავიდა აქედან, მაგრამ მე არ წავსულვარ. რაც ჩვენი შრომით და წვალებით დავაგროვეთ, ის ფული კომუნისტების დაშლის შემდეგ სულ გაუფასურდა. მთავარია ცოცხლები გადავრჩით, ფულს ვიღა ჩივის" - ამბობს ლოვა გაგლოევი.
ფულის გაუფასურებაში იგულისხმა ის ფაქტი, რომ საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ, მოქალაქეებს ბანკებში ფული შეატანინეს ანაბრების სახით. ათიათასობით ადამიანმა საბჭოთა პერიოდში დაზოგილი თანხები ანაბრის სახით ბანკებში ჩადეს. თუმცა, ეს თანხები შემდეგ უკან არავის დაუბრუნეს.
ასეთი დაზარალებულთა რიცხვში მოხვდა ჩვენი რესპოდენტი, რომელიც ამბობს, რომ მთელი ცხოვრება შრომასა და დანაზოგის შეგროვებაში გაატარა. იმისათვის, რომ მის შვილებს უკეთესი მომავალი ჰქონოდათ.
შორს
მცხოვრები შვილები
ლოვას მეუღლე ანო მაყიშვილია, ის გაგლოანთუბანში 50 წლის წინ გათხოვდა. მისი სოფელი ბორჯომის რაიონში აღარ არსებობს. დედ-მამიშვილები ჩრდილოეთ ოსეთში წავიდნენ და დღემდე იქ არიან შთამომავლები.
ჩრდილოეთ ოსეთში წავიდნენ ლოვას და ანოს ორი შვილიც. ერთი დაოჯახდა კიდეც.
,,ორივე გოგო იქ წავიდა, ვლადიკავკაზში. ჩვენ დავრჩით აქ დანარჩენ შვილებთან ერთად. ჩემ დედმამიშვილებზე არაფერს ვამბობ. გუშინ ჩემი ძმისშვილის დაკრძალვა იყო, მაგრამ აბა ვერ წავედი." - ამბობს ანო მაყიშვილი.
დენი -
პირველი სიხარული
გასული საუკუნის 90-იანი წლების კონფლიქტის შემდეგ, სოფელში შუქი 23 წლის განმავლობაში არ იყო. მხოლოდ 2013 წელს აინთო დენი. დენის შეწყვეტის მიზეზი ტრანსფორტის უქონლობა იყო. სოფლის წარმომადგენლის თქმით, ტრანსფორმატორი, რომელიც 23 წლის წინ დაზიანდა და ბოლოს წაიქცა, აღარც არავის გამოუცვლია. ამას დაემატა სადენების ქურდობა. პროგრამა ,,დენი მთიან სოფლებს" გაგლოანთუბანსაც შეეხო. ამის შესახებ რეპორტაჟი ჯერ კიდევ 6 წლის წინ მოვამზადეთ.
ამ ეტაპზე სოფლის ძირითადი პრობლემა მუნიციპალიტეტის ცენტრთან მჭირდო კონტაქტია: ,,ძირითადად, მესაქონლეობას მივდევთ. ჩვენი შემოსავალი სწორედ ეგაა, რომ ან საქონელს გაყიდი, ან რძის ნაწარმს." - აცხადებს ლაურა მარღიშვილი, ლოვა გაგლოევის რძალი. რაც შეეხება სწავლა განათლებას, სოფლიდან ბავშვებს ტრანსპორტი ემსახურება.
ამავე კატეგორიაში

სახსრის ანთებითი დაავადებები, იგივე ართრიტი 100-ზე მეტ პათოლოგიას აერთიანებს.

თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე თამარ მჭედლიშვილმა, 19
წლის საბა ჯიქიას 4 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა.

შეხვედრისას სპიკერები იმ კრიტერიუმებს მიმოიხილავენ, რომლებსაც აგრო
პროდუქტი

დაზარალებულს დაზიანება თავის არეში აღენიშნება

ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ გადაწყვეტილებებზე
მენტორი პედაგოგი ნინო ლომიძე უკვე
8 წელია მეწარმეობის საფუძვლებს ასწავლის და მოსწავლეებს ბიზნეს
უნარ-ჩვევებს უვითარებს. ამბობს, რომ სწავლა კეთებით ხორციელდება,
ამიტომ მისი მოსწავლეები ქმნიან სიმულაციურ კომპანიებს და
ახორციელებენ რეალურ ბიზნეს. ფიქრობს, რომ ბავშები, რომლებიც ადრეულ
ასაკში იღებენ ფინანსურ განათლებას, რეალურ ცხოვრებაში სწორ ფინანსურ
გადაწყვეტილებებს მიიღებენ.
„მოსწავლეები თავად ირგებენ
სხვადასხვა თანამდებობებს, მართავენ კომპანიას, აწარმოებენ
მოლაპარაკებებს, ქმნიან მარკეტინგულ სტრატეგიას, ყიდიან საკუთარი
ხელით შექმნილ პროდუქციას და ინაწილებენ მოგებას. ეს ყველაფერი მათ
ეხმარება ინოვაციური და შემოქმედებითი აზროვნების ჩამოყალიბებაში,
დასაქმებისთვის მზაობაში და ფინანსური განათლების მიღებაში,რაც
დამეთანხმებით ნამდვილად სჭირდება თანამედროვე ახალგაზრდას” გვიხსნის
ლომიძე და დასძენს, რომ შედარებით დაბალ კლასებში, მოსწავლეებს
მარტივი და მეტად საინტერესო გზით ასწავლის ფინანსების მართვის
პოლიტიკას.

„ვინაიდან ბიუჯეტი დროის გარკვეულ
მონაკვეთზე მიღებული შემოსავლების, გასავლისა და დანაზოგის გეგმაა,
მოსწავლეებს ყოველკვირეული ან ყოველთვიური ბიუჯეტის ცხრილს
ვადგენინებ. მოსწავლეთა უმრავლესობა ყოველ დღე ხარჯავს თანხას
საკვებისთვის, საკანცელარიო ნივთებისთვის ან ყოველდღიური
საჭიროებებისთვის. ხშირად მათი ხარჯები გაუაზრებელია, რადგან სახარჯო
თანხას უფროსები აძლევენ და ვერ განკარგავენ საჭიროებისამებრ.
ბიუჯეტის ცხრილის შედგენით ვასწავლით მათ, რას ნიშნავს შემოსავალი და
გასავალი, ამით გამოუმუშავდებათ დაკვირვების უნარი საკუთარ ფინანსურ
გადაწყვეტილებებზე, გააანალიზებენ არასაჭირო ხარჯებს და მომავალში
თავს აარიდებენ იმპულსურ ქცევას” გვიზიარებს ლომიძე
ნინოს თქმით, ბისზნესის მართვის
სპეციალისტობიდან დაწყებითების მენტორ მასწავლებლობამდე გზა არც ისეთი
მარტივი ყოფილა არა ერთი გამოცდისა და საგანმანათლებლო პროგრამის
ფონზე, თუმცა მასწავლებლობა მისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი
მისიაა.
„სირთულეების მიუხედავად,
ბავშებთან ურთიერთობა ყოველდღიურად ახალ ძალას მმატებს. სწავლის
პროცესში მნიშვნელოვანია საგანი შეაყვარო მოსწავლეს, დაანახო როგორ
შეუძლია იმ კონკრეტული საგნის ტრანსფერი ყოველდღიურ ცხოვრებაში,
შეაჩვიო სირთულეების ისე გადალახვას,რომ თავად დაინახოს საკუთარი
პროგრესი რაც მას მოტივაციას მისცემს და არასოდეს გაუქრება ცოდნის
მიღების სურვილი." ლომიძის აზრით არაფორმალურ განათლებას უზარმაზარი
როლი უჭირავს მოსწავლის ცხოვრებაში, როდესაც საქმე რეალურ ცხოვრებაში
საჭირო უნარების განვითარებას ეხება. "პატარა ასაკიდანვე ვზრუნავ
მოსწავლეების პროფესიულ ორიენტაციაზე, მიმყავს სხვადასხვა ადგილებზე,
სადაც თავად მოსინჯავენ და უშუალოდ დააკვირდებიან სხვადასხვა
პროფესიებს.”
ნინო, თავის ცოდნასა და
გამოცდილებას, საოკუპაციო ხაზთან მცხოვრებ მოსწავლეებსაც უზიარებს,
რადგან თვლის, რომ განათლება ყველა ბავშვისთვის ერთნაირად
ხელმისაწვდომი უნდა იყოს.
“გამყოფ ხაზთან მდებარე სოფლის
სკოლებში ახალგაზრდებს, მასწავლებლებსა და სოფლის მოსახლეობას
ვუზიარებ ცოდნას. ვასწავლი თუ როგორ იყვნენ ფინანსური სისტემების
გონიერი მომხმარებლები. ვთვლი, რომ მასწავლებლობა ჩემთვის სამყაროს
უკეთესობისკენ შეცვლის საშუალებაა, რასაც თითოეული მოსწავლიდან ვიწყებ
უპირობო სიყვარულის, სამართლიანობისა და ნდობის საშუალებით.”
ვიდეორეპორტაჟი
რკინიგზის დეპარტამენტი ფაქტს დაკვამლიანებას უწოდებს.
ოთხი წელია, რაც სოფელში ჩამოვედი. დედაჩემი იყო ავად, უკვე 92 წლის
ასაკს იყო მიღწეული.
"ორმა ოჯახმა შევინახეთ ეს სოფელი… კვამლი რომ ამოდის ოჯახიდან,
მიხარია,
გასული თვის პოპულარული სიახლეები
საინფორმაციო პორტალი მხარდაჭერილია ევროკავშირის (EU) და კონრად ადენაუერის ფონდის (KAS) მიერ, პროექტის "იმოქმედე საქართველოსთვის" ფარგლებში. საინფორმაციო მასალების შინაარსზე სრულად პასუხისმგებელია Qartli.ge და შესაძლოა, რომ იგი არ გამოხატავდეს დონორების შეხედულებებს.

მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.


ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
სტატიის გამოყენების პირობები